Dr. Theodore Hong (Massachusetts General Hospital, Boston) en collega’s hebben een fase 2-studie uitgevoerd van werkzaamheid en veiligheid van risico-aangepaste proton-gebaseerde stereotactic body radiation therapy (SBRT) voor levermetastasen van solide tumoren. Ze publiceren de studie online in het Journal of the National Cancer Institute.¹ De studie had 89 deelnemers die in het MGH behandeld werden voor één tot vier levermetastasen van colorectaalcarcinoom (n=34), pancreascarcinoom (n=13), slokdarm/maagcarcinoom (n=12) of andere maligniteiten (n=30). De geïncludeerde patiënten hadden beperkte extrahepatische ziekte, tenminste 800 ml niet-aangedane lever, en geen cirrhose of Child-Pugh A.

De mediane tumorgrootte was 2,5 cm (range 0,5 tot 11,9 cm). De mediane dosering van de proton-gebaseerde SBRT was 40 Gy-equivalenten in vijf fracties (range 30 tot 50 GyE). Er waren geen graad 3 of hoger toxiciteiten. De mediane follow-up was 30,1 maanden en de mediane overall survival was 18,1 maanden. De één-jaars lokale controle bedroeg 71,9% en de drie-jaars lokale controle bedroeg 61,2%. Ook voor grote tumoren (6 cm en groter) was de één-jaars lokale controle hoog (73,9%). De onderzoekers bepaalden ook de associatie van genetische veranderingen in common cancer genes (BRAF, EGFR, HER2, KRAS, NRAS, PIK3CA en TP53) met de lokale controle. Mutatie in KRAS was de sterkste voorspeller van slechte lokale controle (p=0,02). Tumoren met mutaties in zowel KRAS als TP53 waren bijzonder radioresistent, met een één-jaars lokale controle van slechts 20%, vergeleken met 69,2% voor alle andere mutaties (p<0,001).

De onderzoekers concluderen dat ze de tot op heden grootste prospectieve evaluatie van lever-SBRT voor levermetastasen hebben uitgevoerd, en de eerste voor proton-SBRT. Proton-SBRT werd goed verdragen en was opmerkelijk werkzaam, zelf voor tumoren van 6 cm en groter. KRAS-mutatie is een sterke voorspeller van slechte lokale controle.

1.Hong TS, Wo JY, Borger DR et al. Phase II study of proton-based stereotactic body radiation therapy for lever metastases: importance of tumor genotype. J Natl Cancer Inst 2017; epub ahead of print