Utidelon is een door genetic engineering uit Sorangium cellulosum verkregen analoog van epothilon. Het stabiliseert microtubili en remt de angiogenese. In fase 1- en 2-studies zijn aanwijzingen gezien voor werkzaamheid van utidelon voor mammacarcinoom, met overall response rates van 23% tot 43%. Prof. Binghe Xu (Chinese Akademie van Medische Wetenschappen) en collega’s hebben een multicenter fase 3-studie uitgevoerd van utidelon plus capecitabine versus alleen capecitabine voor zwaar-voorbehandeld metastatisch mammacarcinoom. Ze publiceren de studie online in The Lancet Oncology.¹

Deelneemsters aan de studie waren vrouwen met MBC dat refractair was tegen anthracyclines en taxanen. Ze werden 2:1 gerandomiseerd naar 21-daagse cycli van utidelon (30 mg/m² intraveneus op dagen 1 tot en met 5) plus capecitabine (1000 mg/m² oraal tweemaal daags op dagen 1 tot en met 14) of alleen capecitabine (1250 mg/m² oraal tweemaal daags op dagen 1 tot en met 14), tot ziekteprogressie of niet-acceptabele toxiciteit optrad. Patiënten en behandelaars waren niet geblindeerd voor de allocatie; de respons werd echter additioneel beoordeeld door wel-geblindeerde radiologen. Het primaire eindpunt was door deze experts beoordeelde progressievrije overleving.

De mediane PFS was 8,44 maanden in de utidelon plus capecitabinegroep (n=270) versus 4,27 maanden in de capecitabine monotherapiegroep (n=135), overeenkomend met een HR van 0,46 (p<0,001). Het meest-gerapporteerde graad 3 adverse event in de combinatietherapiegroep was perifere neuropathie (22% van de patiënten versus één patiënt in de capecitabine monotherapiegroep), gevolgd door palmar-plantar erythrodysestesie (7% versus 8%). Er waren zestien ernstige AEs in de combinatietherapiegroep en veertien in de monotherapiegroep. Honderdvijfenvijftig patiënten overleden (37% in de combinatietherapiegroep en 41% in de monotherapiegroep), op twee na allen aan progressie van de ziekte (één in de combinatietherapiegroep aan pericardiale effusie en één in de monotherapiegroep aan dyspnoe).

De onderzoekers concluderen dat toevoegen van utidelon aan capecitabine resulteerde in verlenging van de PFS in deze patiënten met ziekteprogressie op eerdere behandelingen. De toxiciteit was mild met uitzondering van perifere sensorische neuropathie, die manageable was.

1.Zhang P, Sun T, Zhang Q et al. Utidelone plus capecitabine versus capecitabine alone for heavily pretreated metastatic breast cancer refractory to anthracyclines and taxanes : a multicentre, open-label, superiority, phase 3, randomised controlled trial. Lancet Oncol 2017; epub ahead of print