In retrospectieve patiëntenseries is gezien dat minimaal-invasieve secundaire cytoreductieve chirurgie (CRS) voor recidiverend epitheliaal ovariumcarcinoom (EOC) mogelijk was in geselecteerd patiënten. Een studie in de Policinico Universitario Agostino Gemelli (Rome) heeft voorspellende factoren voor feasibiliteit en uitkomsten van secundaire CRS in deze setting geïnventariseerd. Prof. Giovanni Scambia en collega’s publiceren de studie in het International Journal of Gynecological Cancer.¹

Tussen januari 2013 en juli 2020 ondergingen in de polikliniek in Rome 62 patiënten secundaire minimaal-invasieve CRS en 214 patiënten secundaire open CRS voor platina-gevoelig recidiverend EOC. Voorafgaand aan de CRS ondergingen de patiënten een PET-CT scan en diagnostische laparoscopie. De secundaire CRS resulteerde in complete bruto resectie in 262 patiënten (94,9%). Predictieve factoren voor minimaal-invasieve secundaire CRS waren neoadjuvante chemotherapie bij eerste diagnose (p=0,007), site van recidief (p=0,031), en aantal lesies (p=0,001). Analyse in een 1:2 propensity-matched populatie (39 minimaal-invasief en 78 open) liet geen significant verschil zien in complete bruto resectie tussen beide groepen (p=0,082). Vroege postoperatieve complicaties waren significant meer frequent in de open groep (33,3%) dan in de minimaal-invasieve groep (10,3%; p=0,004). In de minimaal-invasieve groep had slechts één patiënt (2,6%) een hoger dan graad 3 postoperatieve complicatie, vergeleken met dertien patiënten (16,7%) in de open groep. De mediane follow-up in de propensity-matched populatie was 32 maanden (range 1-92). De mediane post-recidief overleving was 81 maanden in de minimaal-invasieve groep en werd niet bereikt in de open groep (p=0,11).

De onderzoekers concluderen dat secundaire minimaal-invasieve CRS mogelijk is in patiënten met recidiverend EOC, vooral bij recidief in de lymfeklieren of na neoadjuvante chemotherapie bij eerste diagnose. Minimaal-invasieve vergeleken met open secundaire CRS is geassocieerd met gunstige perioperative uitkomsten, zonder verschillen in post-recidief overleving.

1.Conte C, Marchetti C, Loverro M et al. Role of minimally invasive secondary cytoreduction in patients with recurrent ovarian cancer. Int J Gynecol Cancer 2023; epub ahead of print

Summary: A retrospective study in Rome found that among patients with recurrent epithelial ovarian cancer, minimally invasive secondary cytoreductive surgery was feasible. Compared with open secondary CRS, minimally invasive CRS was associated with favorable perioperative outcomes, with no differences in terms of post-recurrence survival.