Ovariumcarcinoom heeft een slechte prognose, met een vijf-jaars overleving van ongeveer 40%. Prof. Ian Jacobs (University College London) en collega’s hebben een studie uitgevoerd van het effect van screening op de ovariumcarcinoommortaliteit. De uitkomsten van de studie worden vandaag online gepubliceerd in The Lancet.¹

Deelneemsters aan de studie waren postmenopauzale vrouwen in de leeftijd van 50 tot 75 jaar. Exclusiecriteria waren geschiedenis van bilaterale ovariëctomie of ovarium-maligniteit, verhoogd risico van familaal ovariumcarcinoom, en actieve niet-ovarium maligniteit. De deelneemsters werden gerandomiseerd naar geen screening (n=101.299), jaarlijkse screening door serum CA125 geinterpreteerd volgens het Risk of Ovarian Cancer Algorithm gecombineerd met een transvaginale ultrasound scan (TVS) als tweedelijns-test (multimodale sceening, MMS; n=50.624), of jaarlijkse screening met alleen TVS (ultrasound screening, USS; n=50.623). De vrouwen werden geïncludeerd tussen 2001 en 2006. De screening eindigde in december 2011, na 345.570 MMS- en 327.775 USS-screeningsepisoden. De follow-up eindigde op 31 december 2014.

Na mediaan 11,1 jaar follow-up was ovariumcarcinoom gediagnostiseerd in 0,7% van de vrouwen in de MMS-groep, in 0,6% van de vrouwen in de USS-groep, en 0,6% van de vrouwen in de niet-screening groep. De ovariumcarcinoommortaliteit was 0,29% in de MMS-groep versus 0,30% in de USS-groep versus 0,34% in de niet-screening groep. Cox-analyse liet een statistisch niet-significante mortaliteitsreductie over de jaren 0-14 zien van 15% (p=0,10) met MMS en 11% (p=0,21) met USS. Na exclusie van de vrouwen die op het moment van inclusie nog-niet-gediagnostiseerd ovariumcarcinoom hadden was er een statistisch wel significante (p=0,021) 20% mortaliteitsreductie in de MMS-groep versus de niet-screening groep (8% reductie in de jaren 0-7 en 28% reductie in de jaren 7-14).

De onderzoekers concluderen dat multimodale screening na exclusie van prevalente gevallen resulteert in significante vermindering van de sterfte aan ovariumcarcinoom.

1.Jacobs IJ, Menon U, Ryand A et al. Ovarian cancer screening and mortality in the UK Collaborative Trial of Ovarian Cancer Screening (UKCTOCS): a randomised controlled trial. Lancet 2015; epub ahead of print