Pancreascarcinoom is een agressieve ziekte, met een vijf-jaars relatief overlevingspercentage van 11,5%. Omdat er weinig vroege symptomen zijn wordt de ziekte vaak gediagnostiseerd in een laat stadium. Er is gebrek aan informatie over de gezonde pancreas omdat er geen indicatie is voor het verkregen van pancreasweefsel in afwezigheid van de ziekte. Een studie van de University of Michigan (Ann Arbor) heeft kenmerken van pancreasweefsel van hersendode donoren geïnventariseerd. Prof. Marina Pasca di Magliano en collega’s publiceren de studie in Cancer Discovery.¹

Onder de dertig donoren waren twintig mannen en tien vrouwen; de leeftijd liep uiteen van twintig tot en met zeventig jaar. Ongeveer tweederde van de donoren waren blank; ongeveer eenderde zwart; één donor had Aziatische etniciteit; en één donor had onbekende etniciteit. Geen van de donoren had bekende pancreasziekte. Pancreas intraepitheliale neoplastische (PanIN)-lesies werden gezien in 18 pancreata, ongeacht leeftijd of ras. Met een combinatie van immuunhistochemie, RNA-sequencing, en transcriptomics vergeleken de onderzoekers gezonde pancreasweefsel met pancreascarcinoom. PanIN epitheelcellen van gezonde pancreata hadden transcriptioneel sterke overeenkomsten met maligne cellen, hetgeen suggereert dat neoplastische routes vroeg in de tumorigenese beginnen.

De onderzoekers concluderen dat PanIN-lesies voorkomen in een hoog percentage van asymptomatische personen. De studie levert een belangrijke bijdrage aan het inzicht in vroege processen in het ontstaan van pancreascarcinoom.

1.Carpenter ES, Elhossiny AM, Kadiyala P et al. Analysis of donor pancreata defines the transcriptomic signature and microenvironment of early neoplastic lesions. Cancer Discovery 2023; epub ahead of print

Summary: Researchers at the University of Michigan (Ann Arbor) obtained pancreata from brain dead donors thus avoiding any warm ischemia time. The donors were diverse in age (20 to 70 years at time of death) and race and had no known pancreas disease. Histopathologic analyis of the samples revealed pancreatic intraepithelial neoplasm lesions in 60% of donors.