Aanwezigheid van HPV is een sterke positieve prognostische factor in hoofd-hals squameus celcarcinoom, en wordt toegepast als criterium voor de selectie van risico-aangepaste behandelregimes. Vaak wordt immuunhistochemische p16-positiviteit gebruikt als surrogaat voor aanwezigheid van HPV. Analyse van p16 kan echter geen onderscheid maken tussen aanwezigheid van HPV-16 (het meest voorkomende HPV-genotype in HNSCC) en andere HPV-genotypes. Dr. Scott Bratman (Princess Margaret Cancer Centre, Toronto) en collega’s hebben de prognostische consequenties van verschillende HPV-genotypen in HNSCC onderzocht. De uitkomsten van de studie zijn online gepubliceerd in JAMA Oncology.¹


In The Cancer Genome Atlas vonden de onderzoekers gegevens over aanwezigheid van HPV en het betreffende genotype voor 515 HNSCC-tumoren. In 73 tumoren werden HPV-transcripten aangetroffen, waarvan 61 HPV-16 (84%) en de overige twaalf HPV-Other (acht HPV-33, drie HPV-35, één HPV-56). De drie-jaars overall survival was significant slechter in het HPV-Other cohort (49%) dan in het HPV-16 cohort (88%; p=0,003). In het HPV-negatieve cohort was de drie-jaars OS 15%.

De onderzoekers concluderen dat betrokkenheid van HPV bij HNSCC inderdaad geassocieerd is met betere prognose, en dat de prognose het meest gunstig is voor HPV-16 geassocieerd HNSCC. Patiënten met andere HPV-genotypes zijn wellicht geen geschikte kandidaten van deïntensiveren van de behandeling.

1.Bratman SV, Bruce JP, O’Sullivan B et al. Human papillomavirus genotype association with survival in head and neck squamous cell carcinoma. JAMA Oncol 2016; epub ahead of print