Androgeendeprivatietherapie (ADT) voor prostaatcarcinoom in patiënten met alleen recidiverend PSA of met niet-geneeslijke maar asymptomatische ziekte zou een ongunstig effect kunnen hebben op de kwaliteit van leven, op een moment dat de ziekte zelf de QOL nog niet beïnvloedt. De fase 3-studie Timing Of Androgen Deprivation (TOAD) vergeleek het effect van onmiddellijke met dat van uitgestelde ADT op de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven over een periode van vijf jaar. Prof. Gillian Duchesne (Peter MacCallum Cancer Centre, Melbourne) en collega’s publiceren de HRQOL-analyse van de studie online in The Lancet Oncology.¹

De studie werd uitgevoerd in 29 centra in Australië, Canada, en Nieuw-Zeeland. Deelnemers waren mannen met PSA-only relapse na definitieve behandeling of de novo incurabele ziekte. Ze werden gerandomiseerd naar onmiddellijke ADT (n=142) of uitstel van ADT (n=151). De deelnemers beantwoordden EORTC QOL-vragenlijsten QLQ-C30 en PR25 voorafgaand aan randomisatie, iedere zes maanden gedurende de eerste twee jaar, en vervolgens jaarlijkse gedurende nog drie jaar.

Er waren over de duur van vijf jaar tussen beide groepen geen statistisch significante verschillen in algemene HRQOL, fysiek functioneren, emotioneel functioneren, vermoeidheid, dyspnoe, slapeloosheid, of feeling less masculine. Seksuele activiteit was minder in de onmiddellijke-ADT groep versus de uitgestelde ADT-groep na zes maanden (gemiddelde score 10,40 versus 29,20; p<0,0001) en na twaalf maanden (13,76 versus 28,63; p<0,0001); deze verschillen bleven hoger dan de drempelwaarde voor klinische relevantie tot na twee jaar. Hormoongerelateerde klachten waren ook hoger in de onmiddellijke-ADT groep versus de uitgestelde-ADT groep na zes maanden (gemiddelde score 15,97 versus 8,48; p<0,0001) en na twaalf maanden (17,07 versus 9,32; p<0,0001) maar deze verschillen waren lager dan de drempelwaarde voor klinische relevantie. Van de afzonderlijke symptomen waren hot flushes (OR 2,87; p<0,001) en tepel- en borstklachten (OR 2,64; p= 0,00013) significant meer frequent in de onmiddellijke-ADT groep versus de uitgestelde ADT-groep.

De onderzoekers concluderen dat onmiddellijke ADT geassocieerd was met vroege verslechtering van specifieke hormoonbehandeling-gerelateerde klachten, maar niet met andere waarneembare impact op overall functioneren of kwaliteit van leven.

1.Duchesne GM, Woo HH, King M et al. Health-related quality of life for immediate versus delayed androgen-deprivation therapy in patients with asymptomatic, non-curable prostate cancer (TROG 03.06 and VCOG PR 01-03 [TOAD]): a randomised, multicentre, non-blinded, phase 3 trial. Lancet Oncol 2017; epub ahead of print