De incidentie van squamous cell carcinoma of the anal canal (SCCA) neemt toe, en er is geen standaardbehandeling bekend voor patiënten met refractaire metastatische ziekte. De ontwikkeling van SCCA is geassocieerd met HPV en gestoorde werking van het immuunsysteem. Nivolumab is een monoklonaal antilichaam dat gericht is tegen het PD-1 ligand op T-cellen dat wellicht antitumoractiviteit van T-cellen kan herstellen. Dr. Van Morris (MD Anderson Cancer Center, Houston) en collega’s hebben een fase 2-studie uitgevoerd van intraveneus nivolumab 3 mg/kg iedere twee weken in 39 patiënten die tenminste één eerdere behandeling voor SCCA hadden gekregen. De klinische uitkomsten van de studie zullen in juni 2016 worden gepresenteerd op de ASCO Annual Meeting in Chicago.

Morris presenteert morgen op de AACR Annual Meeting in New Orleans uitkomsten van een subgroepanalyse van zeventien deelnemers die instemden met het afgeven van weefselmonsters voor aanvang van de behandeling en na twee doses nivolumab.¹ Voor dertien van deze patiënten was er voldoende weefsel beschikbaar voor immuunhistochemische analyses. Vier van deze patiënten hadden een klinische respons op nivolumab; negen waren non-responders. In de responders vergeleken met non-responders werd tussen gepaarde monsters voor en tijdens de behandeling significante toename gezien van percentage CD3 T-cellen (p=0,02), CD8 T-cellen (p=0,01), granzyme-B (p=0,005), PD-1 (p=0,002) en PD-L1 (p=0,005) op tumorepitheelcellen. Er waren geen verschillen tussen beide groepen voor vijf andere markers (CD20, CD45R0, CD68, FoxP3, OX40). Met flow-cytometrie werd in beschikbare tumormonsters (n=12) gezien dat responders significant hogere frequentie van TIM-3⁺ CD8 T-cellen (p=0,003) en PD-L1⁺ CD45⁺ (p=0,03) immuuncellen in de pre-treatment tumoren hadden dan non-responders. Er was een trend van afname van TIM-3⁺ CD8T-cellen tijdens de behandeling.

De onderzoekers concluderen dat in deze eerste prospectieve fase 2-studie in refractair metastatisch SCCA een correlatie is gezien tussen mogelijke immunologische biomarkers en klinische uitkomst.

1.Morris V et al. AACR 2016; abstr. CT131