Volgens de SEER-database is pancreascarcinoom (PaC) met ongeveer 3 procent van alle nieuwe gevallen van een maligniteit relatief zeldzaam. De prognose is slecht met een vijf-jaars overleving van 8,5%. De incidentie van de ziekte neemt sinds het jaar 2000 in de Verenigde Staten gestaag toe, terwijl de prevalentie van roken, een belangrijke risicofactor, juist afneemt. Epidemiologische studies hebben slechts een zwak verband laten zien tussen hoge body mass index en het risico van PaC. In vrijwel al deze studies is echter de BMI op het moment van diagnose als variabele gebruikt, terwijl met het oog op de lag time van de ziekte de BMI op jeugdigere leeftijd van groter belang kan zijn. Dr. Eric Jacobs (American Cancer Society, Atlanta) en collega’s hebben een analyse uitgevoerd van de impact van leeftijd op de relatie tussen BMI en risico van overlijden aan PaC. Jacobs presenteerde de analyse op de Annual Meeting van AACR.¹

De analyse is uitgevoerd in het cohort van de Cancer Prevention Study II, een USA-brede studie die in 1982 bijna een miljoen (n=963.317) personen in de leeftijd van dertig tot negentig jaar includeerde. De BMI van de deelnemers werd alleen geregistreerd bij inclusie. Tijdens de follow-up tot eind 2014 overleden 8354 deelnemers aan pancreascarcinoom. Hogere BMI was inderdaad geassocieerd met hogere PaC-mortaliteit, maar de associatie was sterker voor deelnemers die hun BMI op jeugdigere leeftijd gerapporteerd hadden dan voor deelnemers die later in hun leven geïncludeerd waren. Toename van BMI met 5 kg/m² was geassocieerd met 25% hogere PaC-mortaliteit (HR 1,25; 95%-bti 1,18-1,33) onder personen die bij inclusie dertig tot vijftig jaar oud waren, 19% hogere PaC-mortaliteit (HR 1,19; 95%-bti 1,14-1,23) onder personen die bij inclusie vijftig tot zestig jaar oud waren, 14% hogere PaC-mortaliteit (HR 1,14; 95%-bti 1,08-1,21) onder personen die bij inclusie zestig tot zeventig jaar oud waren, en 13% (HR 1,13; 95%-bti 1,02-1,26) onder personen die bij inclusie zeventig tot negentig jaar oud waren. De onderzoekers berekenen dat onder personen geboren tussen 1970 en 1975 in de Verenigde Staten 28% van de gevallen van overlijden aan PaC kan worden toegeschreven aan een BMI 25 kg/m² of hoger.

De onderzoekers concluderen dat BMI voor de leeftijd van vijftig jaar een sterkere associatie heeft met PaC-mortaliteit dan BMI op latere leeftijd.

1.Jacobs E et al. AACR Annual Meeting 2019; abstr. 3281

Summary: An analysis of the Cancer Prevention Study II found that BMI before age 50 may be more strongly associated with the risk of dying from pancreatic cancer than BMI at older age.