Patiënten met colorectaalcarcinoom hebben vergeleken met personen zonder maligniteit een tot viermaal verhoogd risico van het ontwikkelen van cardiovasculaire ziekte. Richlijnen bevelen aan dat behandelaars hun CRC-patiënten voorlichten over dit risico en over het belang van het vermijden van obesitas, gedefinieerd als body mass index hoger dan 30 kg/m². Deze aanbeveling is echter gebaseerd op expert opinion en niet op experimentele evidentie. Een analyse in een cohort van CRC-patiënten heeft onderzocht welke parameters van lichaamssamenstelling geassocieerd zijn met het risico van major adverse cardiovascular events (MACEs; myocardinfarct, beroerte, en cardiovasculair overlijden). Dr. Justin Brown (Pennington Biomedical Research Center, Baton Rouge LA) en collega’s publiceren de analyse online in JAMA Oncology.¹

De retrospectieve analyse includeerde 2839 patiënten van Kaiser Permanente Northern California, die tussen begin 2006 en eind 2011 een diagnose stadium I tot en met III CRC kregen. Het cohort bestond uit 1384 mannen en 1455 vrouwen, de gemiddelde leeftijd was 61,9 ± 11,5 jaar (range 19-80), 40% waren voormalige rokers en 12% huidige rokers, 55% had hypertensie, 49% hyperlipidemie, en 20% type 2 diabetes. De cumulatieve incidentie van MACEs was 19,1% in tien jaar na de CRC-diagnose. De onderzoekers inventariseerden de BMI en met CT-bepaalde kenmerken van lichaamssamenstelling op het moment van diagnose.

De BMI was niet geassocieerd met het MACE-risico: voor BMI 35 kg/m² en hoger versus BMI 18,5 tot 25 kg/m² was de MACE-HR 1,23 (95%-bti 0,85-1,77; p voor trend =0,50). Visceraal vetweefsel was wel geassocieerd met het MACE-risico: voor het hoogste versus het laagste kwintiel was de MACE-HR 1,54 (95%-bti 1,02-2,31; p voor trend =0,04). Subcutaan vetweefsel (p=0,65) en spiermassa (p=0,92) waren niet geassocieerd met het MACE-risico. Spier-radiodichtheid was wel geassocieerd met het MACE-risico: voor het hoogste (minder vet in de spieren) versus het laagste kwintiel was het MACE-HR 0,67 (95%-bti 0,44-1,03; p voor trend =0,02).

De onderzoekers concluderen dat in patiënten met stadium I tot en met III CRC de body mass index op het moment van diagnose geen of slechts beperkte informatie geeft over het MACE-risico. Het gehalte van visceraal vetweefsel en radiodichtheid van de spieren zijn wel objectieve risicofactoren voor MACEs.

1.Brown JC, Caan BJ, Prado CM et al. Body composition and cardiovascular events in patients with colorectal cancer. A population-based retrospective cohort study. JAMA Oncol 2019; epub ahead of print

Summary: An analysis of a cohort of stage I to III CRC patients of Kaiser Permanente Northern California found that visceral adiposity and muscle radiodensity were risk factors for major adverse cardiovascular events. Body mass index was not associated with MACEs.