Verbeteringen in radiotherapietechnieken hebben geresulteerd in verbetering van oncologische uitkomsten van vrouwen met gynecologische maligniteiten. Lange-termijn consequentie van bestraling zijn nog niet goed geëvalueerd. Een prospectieve studie van MD Anderson Cancer Center (Houston TX) heeft de incidentie van bekkenfracturen en verandering van de botmineraaldichtheid (BMD) geïnventariseerd in vrouwen die pelvische RT kregen voor maligniteiten van cervix, endometrium, of vagina. Dr. Kathleen Schmeler en collega’s publiceren de studie online in Cancer.¹

De studie includeerde 239 vrouwen die tussen begin 2008 en eind 2015 RT ondergingen. BMD-scans en biomarkers van de botturnover werden bepaald voor aanvang van de RT en na drie maanden, één jaar, en twee jaar. De vrouwen werden tot vijf jaar na de RT gevolgd voor bekkenfracturen.

De mediane leeftijd bij diagnose was 51 jaar; 132 patiënten (56%) waren premenopauzaal. Primaire diagnosen waren maligniteit van cervix (63,6%), endometrium (30,5%), en vagina (5,9%). Bekkenfracturen werden gezien in zestien patiënten (7,8%; 95%-bti 4,5-12,4) met actuariële percentages van 3,5%; 12,7%; en 15,7% na één, twee, en drie jaar. Fracturen waren geassocieerd met baseline osteoporose (p<0,001), hogere baseline botspecifiek alkalisch fosfatase (p<0,001), en hogere leeftijd (p=0,007). Het percentage patiënten met osteopenie of osteoporose nam toe van 50% voor aanvang van de RT tot 58% na drie maanden, 59% na een jaar, en 70% na twee jaar.

De onderzoekers concluderen dat in een hoog percentage vrouwen na pelvische RT significante verlaging van de BMD werd gezien, met bekkenfractuur in 7,8% van de patiënten.

1.Salcedo MP, Sood AK, Jhingram A et al. Pelvic fractures and changes in bone mineral density after radiotherapy for cervical, endometrial, and vaginal cancer: a prospective study of 239 women. Cancer 2020; epub ahead of print

Summary: A prospective study at MD Anderson Cancer Center (Houston, TX) found that after pelvic radiotherapy for gynecologic cancers a high proportion of patients had significant decreases in bone mineral density, including pelvic fracture in 7.8% of patients.