Een opvallend kenmerk van levercelcarcinoom (HCC) is de sterke geografische variatie in incidentie, van minder dan 3 per 100.000 in Noord-Europa tot meer dan 30 per 100.000 in delen van Afrika en China. Ook de mediane overleving na de diagnose loopt sterk uiteen, van minder dan drie maanden in delen van Afrika tot meer dan drie jaar in Taiwan en Japan. Deze waarneming leidt tot de vraag of de verschillen samenhangen met regiogebonden verschillen in etiologie van de ziekte of met verschillen in surveillance. Prof. Philip Johnson (University of Liverpool UK) en collega’s hebben een studie uitgevoerd om deze vraag te beantwoorden. De studie is online gepubliceerd in het British Journal of Cancer.¹

De onderzoekers vergeleken de HCC-specifieke overleving van een cohort patiënten in Japan (n=1675; periode 2000-2014) waar een intensief nationaal surveillanceprogramma bestaat, met die van een cohort in Hong Kong (n=1675; periode 2003-2015) waar een dergelijk programma ontbreekt. In Japan wordt meer dan 75% van de patiënten gedetecteerd door surveillance, terwijl in Hong Kong minder dan 20% van de patiënten presymptomatisch gedecteerd wordt. Beide landen hebben overigens ‘advanced and sophisticated health-care systems’, aldus Johnson et al. Van het cohort in Japan had 62% bij diagnose vroeg-stadium ziekte en kreeg 63% curatieve behandeling; in Hong Kong was dit het geval voor 31,7% respectievelijk 44,1%. De figuur laat zien dat de mediane overleving 52 maanden bedroeg in Japan versus 17,8 maanden in Hong Kong (panel A); het verschil bleef bestaan na correctie voor lead-time bias (panel B). Het verschil was veel minder uitgesproken voor patiënten met milan-criteria ziekte (panel C), en er was geen verschil tussen beide cohorten voor patiënten die werden gedetecteerd in vroeg stadium (panel D). De overleving is in Japan sterk verbeterd na introductie van surveillance in 1980 (panel E), en de overleving van de niet door screening gedetecteerde patiënten in Japan verschilde niet van de overleving van patiënten in Hong Kong (panel F).

De onderzoekers concluderen dat studie suggereert dat de verschillen in overleving van HCC tussen Japan en Hong Kong samenhangen met verschillen in surveillance.

1.Johnson P, Berhane S, Kagebayashi C et al. Impact of disease stage and aetiology on survival in hepatocellular carcinoma: implications for surveillance. Br J Cancer 2017; epub ahead of print