Dr. Walter Taal (Erasmus MC) en collega’s hebben een studie uitgevoerd van de incidentie van pseudoprogressie in patiënten die radiotherapie hebben gekregen voor laaggradig glioom (LGG). De uitkomsten van de studie worden vandaag online gepubliceerd in Neuro-Oncology.¹ De onderzoekers bestudeerden alle MRI-scans en klinische gegevens van 71 patiënten met histologisch bevestigd LGG die tussen 2001 en 2012 RT kregen (mediaan 50,4 Gy). Pseudoprogressie werd gedefinieerd als het verschijnen van een nieuwe laesie die vervolgens zonder behandeling verdween of gedurende tenminste een jaar stabiel bleef.


Van de 71 patiënten kon in 63 pseudoprogressie geëvalueerd worden. De mediane follow-up was vijf jaar (range één tot tien jaar). Pseudoprogressie werd gezien in dertien patiënten (20,6%), mediaan twaalf maanden (range 3 tot 78 maanden) na de RT. De mediane duur van de pseudoprogressie was zes maanden (range 2 tot 26 maanden). Alle gevallen van pseudoprogressie werden gezien in de RT hoge-doseringsvelden (tenminste 45 Gy). De omvang van pseudoprogressie-laesies was significant kleiner (area of enhancement mediaan 54mm²) dan laesie bij ‘echte progressie (mediaan 270 mm²; p=0,009).

De onderzoekers concluderen dat pseudoprogressie frequent voorkomt in LGG-patiënten die RT krijgen. Deze uitkomsten voor steun voor uitstel van nieuwe lijn van behandeling tot de progressie evident is, in het bijzonder als de patiënten kleine contrast enhancing laesies hebben binnen het RT-veld.

1.Van West SE, de Bruin HG, van de Langerijt B et al. Incidence of pseudoprogression in low-grade gliomas treated with radiotherapy. Neuro-Oncol 2016; epub ahead of print