Metastasen in het centraalzenuwstelsel (CNS) worden gezien in ongeer 40% van de patiënten met metastatisch niet-kleincellig longcarcinoom (NSCLC) met EGFR-mutatie. ABCB1 en ABCG2 zijn genen die coderen voor ATP Binding Cassette-eiwitten die betrokken zijn bij transport van onder meer osimertinib. Een Nederlandse multicenter retrospectieve studie heeft de impact van kiemlijnmutaties in deze genen op de CNS-werkzaamheid van osimertinib in patiënten met EGFRm+ NSCLC geïnventariseerd. Dr. Marijn Veerman (Erasmus MC) en collega’s publiceren de studie in eClinicalMedicine.¹



De studie includeerde 572 patiënten die tussen november 2014 en juli 2021 osimertinib startten voor EGFRm+ NSCLC. Onder deze patiënten hadden 201 baseline CNS-metastasen. In de groep patiënten met baseline CNS-metastasen waren er geen associaties tussen SNPs in de ABCB1- en ABCG2-genen met de CNS-progressievrije overleving. In de groep patiënten zonder baseline CNS-metastasen waren de genotypes ABCG2 34GA/AA en/of ABCB1 3435CC, aanwezig in 35% van de patiënten, in multivariate analyse significant geassocieerd met kortere ziektevrije overleving in het CNS (HR 0,28; p=0,009). ABCG2 421CA/AA was geassocieerd met meer ernstige toxiciteit (27,9% versus 16,5%; p=0,010).

De onderzoekers concluderen dat de SNPs ABCG2 34G>A en ABCB1 3435C>T voorspellend zijn voor ontwikkeling van nieuwe CNS-metastasen tijdens osimertinib-behandeling, mogelijk vanwege lagere niveaus van osimertinib in het CNS, en dat ABCG2 421CA/AA geassocieerd is met toxiciteit. Preëmptieve genotypering van deze SNPs zou kunnen bijdragen aan individualisering van de osimertinib-therapie.

1.Veerman GDM, Boosman RJ, Jebbink M et al. Influence of germline variations in drug transporters ABCB1 and ABCG2 on intracerebral osimertinib efficacy in patients with non-small cell lung cancer. eClinMed 2023.101955

Summary: A multicenter retrospective trial in The Netherlands found that among patients with EGFRm+ NSCLC without baseline CNS-metastases at start of osimertinib, genotypes ABCG2 34GA/AA and/or ABCB1 3435CC, present in 35% of the patients, were associated with decreased CNS-DFS, probably because of diminished drug levels in the CNS.