De accelerated approval route van de FDA maakt versnelde goedkeuring van geneesmiddelen mogelijk als het op basis van surrogaat-eindpunten reasonably likely is dat de middelen klinisch profijt kunnen leveren. In zo’n geval zijn postapproval studies vereist om het profijt te bevestigen. Een studie van Brigham and Women’s Hospital en Harvard Medical School (Boston MA) heeft het klinisch profijt van tussen begin 2013 en eind 2017 versneld goedgekeurde middelen voor maligniteiten geïnventariseerd. Prof. Aaron Kesselheim en collega’s publiceren de studie in JAMA.¹


Tussen begin 2013 en eind 2023 kregen 129 cancer drug-indication pairs versnelde goedkeuring. Van de 46 middelen met meer dan vijf jaar follow-up (versneld goedgekeurd tussen begin 2013 en eind 2017), kregen 29 (63%) de status van regular approval, werden 10 (22%) teruggetrokken, en waren voor 7 middelen (15%) bevestigende studies nog niet voltooid na mediaan 6,3 jaar. Voor minder dan de helft van de middelen (20/46; 23%) werd klinisch profijt aangetoond in bevestigende studies. Onder de 48 middelen die van versnelde goedkeuring overgingen naar normale goedkeuring vond deze conversie plaats op basis van overall survival in 19 (40%), op basis van progressievrije overleving in 21 (44%), op basis van responspercentage plus duur van respons in 5 (10%), en op basis van responspercentage in 2 (4%), en ondanks een negatieve bevestigende studie in 1 (2%).

De onderzoekers concluderen dat de meeste versneld toegelaten geneesmiddelen voor maligniteiten niet resulteerden in binnen vijf jaar aangetoonde verbetering van overall survival of kwaliteit van leven.

1.Liu ITT, Kesselheim AS, Scheffer Cliff ER. Clinical benefit and regulatory outcomes of cancer drugs receiving accelerated approval. JAMA 2024.2396

Summary: A cohort study of cancer drugs receiving FDA accelerated approval found that most of these drugs did not demonstrate benefit in overall survival or quality of life within 5 years of accelerated approval.