Prof. Jorge Cortes (MD Anderson Cancer Center, Houston) en collega’s hebben een studie uitgevoerd van de klinische relevantie van recidief van minimal residual disease (MRD) in ALL-patiënten die na inductie- en consolidatietherapie MRD-negatief geworden waren. De studie is online gepubliceerd in het American Journal of Hematology.¹ Tussen januari 2003 en september 2014 werden bij MD Anderson 647 patiënten met nieuw-gediagnostiseerd ALL behandeld (n=531 met hyperCVAD-gebaseerde therapie, n=116 met augmented Berlin-Frankfurt-Münster chemotherapie). Van deze patiënten bereikten 601 complete remissie (93%) en 546 werden MRD-negatief (91%). Vijfenvijftig patiënten (n=49 hyperCVAD, n=6 augmented BFM) ontwikkelden recidief van MRD terwijl ze nog in morfologische complete remissie waren.

MRD werd in deze patiënten bepaald met zes-kleuren (voor 2009 vier-kleuren) multi-parameter flow cytometrie op het moment van CR en op meerdere tijdstippen daarna. De mediane leeftijd was 44 jaar (range 18 tot 72 jaar), de mediane WBC bij initiële presentatie was 7,3K/ul, en het mediane beenmergblastpercentage 88%. De mediane tijd tot MRD-recidief was veertien maanden (range drie tot achtenvijftig maanden). Vierenveertig patiënten (80%) ontwikkelden vervolgens morfologisch recidief, mediaan drie maanden (range minder dan één tot drieëndertig maanden) na detectie van MRD-recidief. De behandelingen tussen detectie van MRD-positiviteit en morfologisch recidief waren voortzetting van onderhoudschemotherapie (n=16), intensificatie van de therapie (n=15), alloSCT (n=9), andere chemotherapie (n=9), of geen verdere therapie (n=6). Slechts zes van de vijfenvijftig patiënten zijn nog in eerste CR, en negen zijn nog in leven na morfologisch recidief.

De onderzoekers concluderen dat verlies van MRD na het bereiken van CR geassocieerd is met een hoog risico van morfologisch recidief.

1.Pemmaraju N, Kantarjian H, Jorgensen JL et al. Significance of recurrence of minimal residual disease detected by multi-parameter flow cytometry in patients with acute lymphoblastic leukemia in morphological remission. Am J Hematol 2017; epub ahead of print