De wereldwijde economische crisis van 2008 ging gepaard met toenemende werkloosheid en afnemende uitgaven voor de gezondheidszorg (public sector expenditure on health care, PEH). Dr. Mahiben Maruthappu (Imperial College London) en collega’s hebben de effecten van deze veranderingen op de kankermortaliteit onderzocht. Ze publiceren hun analyse online in The Lancet.¹

De analyse is gebaseerd op gegevens van de World Bank en de WHO, over de periode 1990-2010. Gegevens over werkloosheid waren beschikbaar voor 75 landen (2,106 miljard inwoners) en gegevens over PEH voor 79 landen (2,156 miljard inwoners). Uit de analyses blijkt dat toename van de werkloosheid significant geassocieerd was met toename van all-cancer mortality vijf jaar later. Toename van uitgaven voor PEH was geassocieerd met afname van de kankermortaliteit.



Voor het verband met specifieke typen maligniteiten onderscheiden de onderzoekers treatable cancers met vijf-jaars overleving hoger dan 50%, zoals mammacarcinoom in vrouwen, prostaatcarcinoom in mannen, en colorectaalcarcinoom in beide geslachten, en untreatable cancers met vijf-jaars overleving lager dan 10%, zoals long- en pancreascarcinoom. Vijf jaar na de toename van de werkloosheid nam de mortaliteit van de treatable cancers significant toe, maar de mortaliteit van untreatable cancers niet. De associatie tussen werkloosheid en mortaliteit van treatable cancers werd niet gezien in landen met universal health coverage (UHC). De onderzoekers berekenen dat de economische crisis van 2008 in de betrokken landen heeft geresulteerd in 260.000 extra gevallen van overlijden aan maligniteiten, waarvan 160.000 in de Europese Unie.

De onderzoekers concluderen dat toename van de werkloosheid geassocieerd is met toename van de mortaliteit van behandelbare kankertypen, en dat UHC tegen dit effect beschermt. Toename van uitgaven voor PEH zijn geassocieerd met verlaging van de kankermortaliteit.

1.Maruthappu M. Watkins J, Noor A et al. Economic downturns, universal health coverage, and cancer mortality in high-income and middle-income countries, 1990-2010: a longitudinal analysis. Lancet 2016; epub ahead of print