De COVID-19 pandemie resulteert in uitstel van behandelingen voor maligniteiten. Een systematisch overzicht en meta-analyse van gepubliceerde studies heeft de impact van uitstel van behandeling op de mortaliteit geïnventariseerd. Dr. Timothy Hanna (Queen’s University, Kingston ON, Canada) en collega’s publiceren de analyse in BMJ.¹

In de literatuur tussen begin 2000 en 10 april 2020 zochten de onderzoekers studies van curatieve, neoadjuvante en adjuvante indicaties voor chirurgie, systemische behandeling, of radiotherapie voor zeven verschillende typen maligniteiten (van blaas, borst,colon, rectum, long, cervix, en hoofd-hals). Het eindpunt van de analyse was HR voor overall survival bij uitstel van de behandeling met vier weken. Uitstel werd gemeten van diagnose tot eerste behandeling, of van voltooiing van een behandeling tot begin van een volgende behandeling.

Er waren geen betrouwbare gegevens beschikbaar voor vijf van de radiotherapie-indicaties en voor chirurgie voor cervixcarcinoom. Voor de overige 17 indicaties vonden de onderzoekers 34 studies met tezamen 1.272.681 patiënten. Voor 13 van de 17 indicaties was uitstel van de behandeling geassocieerd met significant (p<0,05) verhoogde mortaliteit. Iedere vier weken uitstel van chirurgie was geassocieerd met 6 tot 8% hogere mortaliteit (bijvoorbeeld colectomie HR 1,06; 95%-bti 1,01-1,12 en borst-chirurgie HR 1,08; 95%-bti 1,03-1,13). De impact van vier weken uitstel van systemische behandeling liep uiteen van HR 1,01 tot HR 1,28. Uitstel van radiotherapie met vier weken was geassocieerd met 9% hogere mortaliteit in geval van radicale radiotherapie voor hoofd-halscarcinoom (HR 1,09; 95%-bti 1,05-1,14) en 23% hogere mortaliteit in geval van adjuvante radiotherapie voor cervixcarcinoom (HR 1,23; 95%-bti 1,00-1,50), maar niet in geval van adjuvante radiotherapie na borstsparende chirurgie (HR 0,98; 95%-bti 0,88-1,09).

De onderzoekers concluderen dat zelfs slechts vier weken uitstel van de behandeling voor maligniteiten in veel gevallen resulteerde in meetbaar verhoogde mortaliteit (visual abstract).

1.Hanna TP, King WD, Thibodeau S et al. Mortality due to cancer treatment delay: systematic review and meta-analysis. BMJ 2020; epub ahead of print

Summary: A systematic review and meta-analysis of published studies estimated the mortality impact of cancer treatment delay. Even a four week delay was associated with increased mortality across surgical, systemic treatment, and radiotherapy indications for seven types of cancer (visual abstract).