De standaardbehandeling voor rectumcarcinoom is chirurgische resectie. De uitkomsten van resectie zijn de afgelopen twintig jaar aanmerkelijk verbeterd, vooral vanwege de introductie van totale mesorectale excisie (TME). Dr. Nicola de’Angelis (Hôpitaux Universitaires Henri Mondor, Parijs) en collega’s hebben een meta-analyse uitgevoerd van de oncologische uitkomsten van laparoscopische rectale resectie (LRR) versus open rectale resectie (ORR). Ze publiceren de meta-analyse online in JAMA Surgery.¹

In de literatuur van begin 1995 tot en met eind juni 2016 vonden de onderzoekers veertien voor het onderwerp relevante gerandomiseerde gecontroleerde studies, met tezamen 4034 unieke patiënten. In negen gepoolde studies werd positieve circumferentiële resectiemarge gezien in 135 van 1697 patiënten die LRR ondergingen (7,9%) versus 79 van 1292 patiënten die ORR ondergingen (6,1%; RR 1,17; p=0,26). In vijf gepoolde studies werd niet-complete mesorectale excisie gerapporteerd in 179 van 1354 patiënten die LRR ondergingen (13,2%) versus 104 van 998 patiënten die ORR ondergingen (10,4%; RR 1,31; p=0,02). Er waren geen significante verschillen tussen beide groepen in betrokkenheid van de distale resectiemarge, gemiddelde aantal geoogste lymfeklieren, gemiddelde afstand tot de distale marge, en gemiddelde afstand tot radiale marges.

De onderzoekers concluderen dat het risico van nietcomplete mesorectale excisie significant hoger is in patiënten die LRR ondergaan dan in patiënten die ORR ondergaan. De nog doorlopende RCTs zullen moeten uitwijzen of deze pathologische verschillen impact hebben op de ziektevrije overleving en overall survival van de patiënten.

1.Martinez-Pérez A, Carra MC, Brunetti F et al. Pathologic outcomes of laparoscopic vs open mesorectal excision for rectal cancer. A systematich review and meta-analysis. JAMA Surg 2017; epub ahead of print