Methylnaltrexon (MNTX), een perifeer werkzame antagonist van de μ-opioïdenreceptor, wordt gebruikt voor de behandeling van opioïden-geïnduceerde constipatie (OIC). Er zijn preklinische aanwijzingen voor een rol van activering van de receptor in progressie van maligniteiten. Prof. Jonathan Moss (The University of Chicago) en collega’s hebben de klinische relevantie van deze aanwijzingen onderzocht. De uitkomsten van de analyse worden vandaag online gepubliceerd in Annals of Oncology.¹

De onderzoekers voerden een post hoc-analyse uit van gepoolde data van twee gerandomiseerde studies van MNTX versus placebo in patiënten met eind-stadium gevorderde maligniteiten en OIC. De studies hadden tezamen 117 patiënten in de MNTX-armen en 112 patiënten in de placebo-armen. Na de dubbelblinde fase konden patiënten uit de placebo-armen eveneens met MNTX behandeld worden. Er waren geen significante verschillen tussen de armen in patiëntkenmerken en tumortypen.

Hoewel 56 patiënten (50%) uit de placebo-armen inderdaad overgingen op MNTX was er toch een significant verschil in overall survival: mediaan 76 dagen met MNTX versus 56 dagen met placebo (p=0,033). Er was ook een significante assocatie van OS met respons op MNTX (laxatie): mediaan 118 dagen in de groep patiënten met respons versus 55 dagen in de groep patiënten zonder respons (p<0,001). In multivariate analyse waren respons op MNTX (HR 0,47; p=0,002) en albumine ≥ 3,5 (HR 0,46; p<0,001) onafhankelijk prognostische factoren voor OS. Of interest, er was geen verschil in OS tussen MNTX en placebo in 134 patiënten die in deze studies werden behandeld voor gevorderde ziekten anders dan kanker (p=0,88).

De onderzoekers concluderen dat de analyse suggereert dat behandeling met en respons op MNTX geassocieerd zijn met betere overleving in OIC-patiënten met gevorderde maligniteiten.

1.Janku F, Johnson LK, Karp DD et al. Treatment with methylnaltrexone is associated with increased survival in patients with advanced cancer. Ann Oncol 2016; epub ahead of print