Er is weinig grootschalig onderzoek uitgevevoerd naar uitkomsten en factoren met invloed op uitkomsten van oligometastatische (OM; één tot en met vijf metastasen) ziekten. Een multinationale studie heeft de impact onderzocht van definitieve stereotactische radiotherapie (SBRT) voor OMs in een grote patiëntenserie. Dr. Ian Poon (University of Toronto) en collega’s publiceren de studie in JAMA Network Open.¹

De retrospectieve studie includeerde 1033 patiënten met extracraniële OMs die tussen begin 2008 en eind 2016 SBRT kregen in zes academische centra in vier landen. De gemiddelde leeftijd was 68,0 jaar (range 18,0-94,3); 58,2% waren mannen. Eén, twee, drie, vier en vijf metastasen werden bestraald in respectievelijk 58%, 24%,10%, 5%, en 3% van de patiënten.

De mediane follow-up was 24,1 maanden (range 0,3-104,7). De mediane overall survival was 44,2 maanden (95%-bti 39,2-48,8), de mediane progressievrije overleving was 12,9 maanden (95%-bti 11,6-14,2), en de mediane tijd tot widespread progression (WSP) was 42,5 maanden (95%-bti 36,8-53,5). Op het moment van eerste progressie hadden 342 patiënten (33,1%) recidief van OM-ziekte, en ondergingen 230 patiënten (22,3%) volgende ablatieve behandelingen naar alle bekende metastaselokaties. Factoren die in multivariabele analyse geassocieerd waren met overleving waren primair tumortype, metachrone OM-presentatie meer dan 24 maanden na de initiële diagnose, alleen-longmetastasen, alleen nodale metastasen, en alleen wekedelen metastasen. SBRT was geassocieerd met 66 (6,4%) graad drie of hoger toxiciteiten, waaronder één graad vijf gebeurtenis.

De onderzoekers concluderen dat SBRT voor extracraniële OMs resulteerde in gunstige lange-termijn OS- en WSP-uitkomsten, met matige PFS-uitkomsten.

1.Poon I, Erler D, Dagan R et al. Evaluation of definitive stereotactic body radiotherapy and outcomes in adults with extracranial oligometastasis. JAMA Network Open 2020;3:e2026312

Summary: A study in the largest to date international series of adult patients with extracranial oligometastatic disease (n=1033) found that SBRT resulted in favorable long-term overall survival and widespread progression rates, although modest progression-free survival rates were observed. A substantial proportion of patients developed progressive disease and were treated with local ablation.