Overdiagnose en overbehandeling van indolent prostaatcarcinoom is een probleem in de meeste ontwikkelde landen. Er is behoefte aan niet-invasieve eenvoudig te hanteren diagnostische assays om de noodzaak van prostaatbiopsie te schatten. Prof. James McKiernan (Columbia University, New York) en collega’s hebben een studie uitgevoerd van de performance van een nieuwe urine-exosoom genexpressie-assay (de drie-gen ExoDx) plus standard of care (SOC; dat is PSA, leeftijd, ras en familiegeschiedenis) versus alleen SOC voor het onderscheiden van hooggradige ziekte (Gleason score ≥7) en laaggradige (GS 6) of benigne ziekte bij eerste biopsie. De uitkomsten van de studie zijn online gepubliceerd in JAMA Oncology.¹


In een trainingsset van patiënten met PSA tussen 2 en 20 ng/ml bepaalden de onderzoekers met PCR de urine-exosoom genexpressie. Ze vergeleken de genexpressie met biopsie-uitkomsten, en leidden een prognostische score af. Deze score werd vervolgens gevalideerd in een onafhankelijke set patiënten van 22 centra in de Verenigde Staten. In 255 mannen in de trainingsset was ExoDx plus SOC vergeleken met alleen SOC geassocieerd met verbetering van het onderscheid tussen hooggradige ziekte en laaggradige of benigne ziekte (AUC 0,77 versus AUC 0,66; p<0,001). In 519 patiënten in de validatieset was ExoDx plus SOC vergeleken met alleen SOC eveneens geassocieerd met verbetering van het onderscheid (AUC 0,73 versus AUC 0,63; p<0,001). In 138 van deze 519 patiënten (27%) had biopsie kunnen worden vermeden ten koste van het missen van slechts 5% van patiënten met hoog-risico ziekte.

De onderzoekers concluderen dat toevoeging van de nieuwe assay aan SOC resulteert in beter onderscheid tussen hooggradige en laaggradige of benigne ziekte, en het aantal onnodige biopsie-ingrepen kan verlagen.

1.McKiernan J, Donovan MJ, O’Neill V et al. A novel urine exosome gene expression assay to predict high-grade prostate cancer at initial biopsy. JAMA Oncol 2016; epub ahead of print