Het is bekend dat immuuncheckpointremmers (ICIs) het risico van het ontwikkelen van cardiovasculaire ziekte verhogen door het versnellen van atherosclerose. Een retrospectieve studie van Erasmus MC heeft ontstaan en progressie van atherosclerose in melanoompatiënten die ICIs kregen geïnventariseerd. Dr. Jorie Versmissen en collega’s publiceren de studie in het Journal for ImmunoTherapy of Cancer.¹

De onderzoekers bepaalden met CT-scans ontstaan en progressie van atherosclerose in vijf segmenten van de slagaderboom: de aortaboog, de neerdalende aorta van de thorax, de abdominale aorta, en de linker en rechter iliacale slagaders, voor aanvang van de ICI-behandeling en een jaar (± 3 maanden) na de behandeling. De studie includeerde 244 patiënten. De dikte van de plaques nam toe in alle aortasegmenten, uiteenlopende van 3,0% tot 8,0% per jaar. In 75% van de patiënten werd substantiële groei van plaques in één of meer segmenten gezien. Het aantal plaques bleef gelijk in 64% tot 86% van de segmenten. Drie patiënten (1,2%) ontwikkelden arteriële trombose binnen een jaar na de start van ICIs. ICI-combinatietherapie resulteerde in een trend van verhoogd risico van substantiële plaque groei vergeleken met monotherapie (OR 2,10; 95%-bti 0,95-4,66) terwijl gebruik van antihypertensiva geassocieerd was met lager risico (0,48; 0,24-0,95).

De onderzoekers concluderen dat in de meerderheid van de patiënten die ICIs krijgen voor melanoom substantiële groei van atherosclerotische plaques plaatsvindt. Het aantal plaques bleef relatief stabiel, hetgeen suggereert dat ICIs vooral reeds bestaande plaques aandoen.

1.Van Dorst DCH, Uyl TJJ, van der Veldt AAM et al. Onset and progression of atherosclerosis in patients with melanoma treated with immune checkpoint inhibitors. J ImmunoTher Cancer 2025;e:011226

Summary: A retrospective study at Erasmus MC (Rotterdam, The Netherlands) found that the majority of patients with melanoma experience substantial atherosclerotic plaque growth during ICI therapy. The number of plaques remained relatively stable, suggesting that ICIs particularly affect pre-existing plaques.