Er zijn aanwijzingen voor een rol van reproductiegeschiedenis, gebruik van postmenopauzale hormoontherapie (HT), sociaal-economische status (SES), en beroepsmatige fysieke activiteit (PA) als risicofactoren voor mammacarcinoom (BC). Een retrospectieve patiënt-controlestudie in Finland heeft de onafhankelijke invloed van deze factoren op het BC-risico geïnventariseerd. Prof. Eero Pukkala (Universiteit van Tampere) en collega’s publiceren de studie in Breast Cancer Research and Treatment.¹



De studie includeerde alle 19.253 vrouwen die tussen begin 1994 en eind 2013 in Finland een eerste BC-diagnose kregen, en 96.265 voor leeftijd gematchte controlevrouwen uit de algemene bevolking. Zowel pre-als postmenopauzale witteboordenwerksters hadden een significant verhoogd risico van ductaal en lobulair BC vergeleken met vrouwen met werk dat fysieke activiteit vereiste. Matige beroepsmatige fysieke activiteit was geassocieerd met 14% verlaagd risico van lobulair BC. Er was een transiënte toename van het BC-risico na iedere bevalling, gevolgd door een beschermend effect vanaf enige jaren na de bevalling. Naarmate het aantal kinderen toenam werd het korte-termijn excess risico lager en werd het beschermende effect eerder gezien. Continue oestrogeen-progestinetherapie was geassocieerd met significant verhoogd risico van zowel ductaal als lobulair BC, met een risicomagnitude die toenam met langere duur van de therapie (vijf jaar of langer gebruik: OR 2,26; 95%-bti 2,12-2,42). Gebruik van intra-uteriene devices voor oestradiol plus levonorgestrel was geassocieerd met verhoogd risico van ductaal BC (OR 1,56; 95%-bti 1,45-1,69) en lobulair BC (2,18; 1,81-2,64).

De onderzoekers concluderen dat zwangerschap geassocieerd was met een transiënte toename van het risico gevolgd door een lange-termijn beschermend effect. SES en HT hadden een aanzienlijke impact op het BC-risico, terwijl beroepsmatige PA slechts een gering onafhankelijk effect had.

1.Katuwal S, Tapainen J, Pukkala E. Multivariate analysis of independent roles of socioeconomic status, occupational physical activity, reproductive factors, and postmenopausal hormonal therapy in risk of breast cancer. Breast Cancer Res Treat 2022; epub ahead of print

Summary: A retrospective case-control study in Finland investigated the independent roles of various factors in the risk of breast cancer (BC). The study found that pregnancy has a dual effect on BC risk, with a transient increase in risk followed by a long-term protective effect. Socioeconomic status and postmenopausal had a large effect on BC risk, while occupational physical activity had only a small independent effect.