Een in 2011 gepubliceerde meta-analyse van de Early Breast Cancer Trialists ‘ Collaborative Group vond geen aanwijzingen voor onafhankelijke predictieve waarde van informatie over progesteronreceptor (PgR)-positiviteit voor tamoxifen-behandeld mammacarcinoom. De studies in deze meta-analyse werden echter voor een groot deel uitgevoerd voor de ontwikkeling van moderne PgR-immunohistochemische (IHC) bepalingen. Prof. Olle Stål (Universiteit van Linköping, Zweden) en collega’s hebben een analyse uitgevoerd die tot een andere conclusie komt. De analyse is online gepubliceerd in Breast Cancer Research and Treatment.¹


De analyse is gebaseerd op gegevens van deelneemsters aan een studie van de Stockholm Breast Cancer Study Group, die tussen 1976 en 1991 postmenopauzale patiënten in de leeftijd tot en met zeventig jaar randomiseerde naar adjuvant tamoxifen of controle. De randomisatie geschiedde gestratificeerd maar tumorgrootte en lymfeklierstatus. De nu gepubliceerde analyse heeft betrekking op patiënten met ‘laag-risico’ mammacarcinoom, gedefinieerd als tumorgrootte maximaal 30 mm en lymfekliernegativiteit. Van de 1780 deelneemsters waren voor 912 nog TMA paraffine blokken beschikbaar, waarin voor 795 immunohistochemisch de PgR-status kon worden bepaald, met ER-positiviteit in 618 van 795.

De mediane follow-up was 21 jaar. Deze figuur toont de belangrijkste uitkomsten van de analyse. Patiënten met ER-positieve tumoren die ook PgR-positief waren hadden profijt van adjuvant tamoxifen (recurrence rate ratio 0,43; 95%-bti 0,29-0,62). Voor patiënten met ER-positieve tumoren die niet PgR-positief waren werd dit profijt niet gezien (0,87; 95%-bti 0,52-1,46). Ook de cumulatieve mammacarcinoom-specifieke overleving was beter in de tamoxifen-arm onder patiënten die ER-positieve PgR-positieve tumoren hadden (HR 0,44; p=0,001) maar niet statistisch significant beter onder patiënten die ER-positieve PgR-negatieve tumoren hadden (HR 0,65; p=0,17).

De onderzoekers concluderen dat IHC-bepaalde PgR-positiveit een marker is van lange-termijn profijt van adjuvant tamoxifen in patiënten met ER-positieve tumoren.

1.Nordenskjöld A, Fohlin H, Fornander T et al. Progestrone receptor positivity is a predictor of long-term benefit from adjuvant tamoxifen treatment of estrogen receptor positive breast cancer. Breast Cancer Res Treat 2016; epub ahead of print