In het bloed van patiënten met pancreas ductaal adenocarcinoom (PDAC) zijn circulerende tumorcellen (CTCs) waargenomen, maar er is weinig informatie bekend over het fenotype van deze cellen en over de prognostische relevantie van het fenotype. Dr. Laura Wood (Johns Hopkins University, Baltimore MD) en collega’s hebben een studie uitgevoerd van expressie van ALDH, CD133, en CD44 als markers van tumor initiating cell (TIC)-fenotype van CTCs van PDAC-patiënten, en van de relatie van deze expressie met de uitkomsten. De studie is online gepubliceerd in Clinical Cancer Research.¹

De onderzoekers verzamelden perifeer-bloedmonsters van zestig patiënten die resectie ondergingen voor PDAC, en bepaalden met immuunfluorescentie de expressie van cytokeratine en de drie TIC-markers in CTCs. In monsters van 47 patiënten (78%) zagen ze kleuring voor cytokeratine en tenminste één TIC-marker. Zesenveertig patiënten (77%) hadden CTCs die positief waren voor cytokeratine en ALDH. Vierendertig patiënten (57%) hadden CTCs die positief waren voor cytokeratine, CD133 en CD44 (‘triple positief’); en veertig patiënten (67%) hadden CTCs die positief waren voor cytokeratine en CD133 maar negatief voor CD44. De overige patiënten hadden geen CTCs, beoordeeld aan de hand van de cytokeratine-expressie.

ALDH-positieve CTCs en triple-positieve CTCs waren significant geassocieerd met slechtere overleving in univariate analyse (p<0,01 voor alle associaties). ALDH-positieve, triple-positieve, en cytokeratine- plus CD133-positieve CTCs waren onafhankelijk voorspellend voor tumorrecidief en kortere ziektevrije overleving (p<0,03 voor alle associaties).

De onderzoekers concluderen dat CTCs met één of meer TIC-marker)s) worden gezien in de meerderheid van de PDAC-patiënten en geassocieerd zijn met slechtere prognose.

1.Poruk K, Blackford AL, Weiss MJ et al. Circulating tumor cells expressing markers of tumor initiating cells predict poor survival and cancer recurrence in patients with pancreatic ductal adenocarcinoma. Clin Cancer Res 2016; epub ahead of print