Droge-ogensyndroom wordt niet beschouwd als een toxiciteit die geassocieerd is met whole brain radiation (WBRT). Een prospectieve studie van de University of North Carolina (Chapel Hill) includeerde patiënten die 25-40 Gy WBRT kregen voor maligniteiten. Het primaire eindpunt van de studie was droge mond. Dr. Kyle Wang (University of North Carolina, Chapel Hill) en collega’s publiceren online in het International Journal of Radiation Oncology resultaten van de studie voor het secundaire eindpunt droge-ogensyndroom.¹

De patiënten beantwoordden voor aanvang van de behandeling, onmiddellijk na de WBRT, en na één, drie, en zes maanden de Subjective Evaluation of Symptom of Dryness (SESoD; score van 0 tot en met 4; met hogere score duidend op meer klachten). Patiënten met baseline SESoD score 3 of 4 (matig of ernstige droge ogen) werden geëxcludeerd uit de analyse. De nu geanalyseerde eindpunten waren toename van SESoD met tenminste één punt of met tenminste twee punten na één maand, in relatie tot traanklierdosering (V10Gy en V20Gy).


Onder de honderd patiënten in de studie konden zeventig worden geanalyseerd voor het droge-ogen eindpunt, onder wie 54 die evalueerbaar waren na één maand. Van deze patiënten hadden zeventien (32%) na een maand een toename van SESoD met tenminste één punt en dertien (24%) een toename van SESoD met tenminste twee punten. Lacrimale stralingsdoseringen waren geassocieerd met een toename van de SESoD-score van zowel één punt of meer (V10Gy: OR 1,09/Gy; p=0,042; V20Gy: OR 1,03/Gy; p=0,071) als twee punten of meer (V10Gy: OR 1,15/Gy; p=0,038; V20Gy1,04/Gy; p=0,063). Het percentage patiënten met toename in droge-ogensymptomen na één maand voor lacrimale V20Gy≥79% versus <79% was 46% versus 15% voor SESoD-toename met tenminste één punt (p=0,02) en 36% versus 12% voor SESoD-toename met tenminste twee punten (p=0,056).

De onderzoekers concluderen dat droge-ogensyndroom een relatief veel-voorkomend dosering/volume-afhankelijke acute toxiciteit van WBRT was. Verlaging van de dosering naar na traanklieren kan deze toxiciteit wellicht verlagen.

1.Wang K. Tobillo R, Mayrodis P et al. Prospective assessment of patient-reported dry eye syndrome after whole brain radiation. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2019; epub ahead of print

Summary: A prospective study at the University of North Carolina (Chapel Hill) included patient receiving whole brain radiation to 25-40 Gy. Patient-reported dry eye syndrome was a secondary end point. The study found that dry eye syndrome was a relatively common dose/volume-dependent acute toxicity of WBRT.