Whole-brain radiation therapy (WBRT) kan resulteren in een substantiële stralingsdosering naar de parotisklieren. Dr. Kyle Wang (University of North Carolina, Chapel Hill) en collega’s hebben een observationele cohortstudie uitgevoerd van het risico van xerostomie na WBRT, en van associatie van xerostomie met de stralingsbelasting van de parotiden. Ze publiceren de studie online in JAMA Oncology.¹

De studie werd uitgevoerd in de University of North Carolina Hospitals en twee geaffilieerde perifere ziekenhuizen. De studie includeerde volwassen patiënten die WBRT kregen voor de behandeling of profylaxe van hersenmetastasen. De patiënten beantwoordden de University of Michigan Xerostomia Questionnaire (8 vragen met ieder een score van 0 tot en met 10; dus een totale score van 0 tot en met 80; hogere score duidt op meer xerostomieklachten) bij inclusie, onmiddellijk na WBRT, na een maand, na drie maanden, en na zes maanden. Baseline substantiële xerostomie, niet voltooien van de geplande WBRT, of missen van de postbaseline vragenlijst waren exclusiecriteria. Het primaire eindpunt was de één-maands xerostomiescore.


Van de honderd geïncludeerde patiënten konden 73 in de analyse worden opgenomen, en waren 55 een maand na WBRT evalueerbaar. De 73 patiënten waren 43 vrouwen en 30 mannen, met een mediane leeftijd van 61 jaar (range 23-88 jaar). Het mediane procentuele volume van de parotis dat tenminste 20 Gy kreeg (V20Gy) was 47%. De gemiddelde xerostomiescore was 7 punten bij baseline, en was statistisch significant hoger dan de baseline-score bij iedere volgende beoordeling: 21 punten onmiddellijk na WBRT (p<0,001), 23 punten na één maand (p<0,001), 21 punten na drie maanden (p<0,001), en 14 punten na zes maanden (p=0,03). Na één maand was de xerostomiescore toegenomen met tenminste 20 punten in negentien patiënten (35%). De xerostomiescore na één maand was geassocieerd met de dosering naar de parotis als continue variabele, en was gemiddeld 35 punten in patiënten met V20Gy 47% of hoger versus 9 punten in patiënten met V20Gy lager dan 47% (p<0,001).

De onderzoekers concluderen dat klinisch relevante xerostomie werd gezien bij voltooiing van WBRT, persistent was, en geassocieerd was met de dosering naar de parotiden.

1.Wang K, Pearlstein KA, Moon DH et al. Assessment of risk of xerostomia after whole-brain radiation therapy and association with parotid dose. JAMA Oncology 2018; epub ahead of print

Summary: An observational cohort study at the University of North Carolina Hospitals and two affiliated community hospitals found that whole-brain radiation therapy for the treatment or prophylaxis of brain metastases was associated with risk of clinically significant xerostomia which appeared to be persistent an associated with parotid dose.