Het is bekend dat roken van sigaretten geassocieerd is met een verhoogd risico van pancreascarcinoom; ongeveer 20% van de gevallen van pancreascarcinoom wordt toegeschreven aan het roken van sigaretten. De associatie van sigarettenroken met de overleving na een diagnose pancreascarcinoom is niet duidelijk. Prof. Brian Wolpin (Dana-Farber Cancer Institute, Boston) en collega’s hebben een analyse uitgevoerd van deze associatie. Ze publiceren de analyse online in het Journal of Clinical Oncology.¹

De analyse is uitgevoerd in de prospectieve cohorten van de Health Professionals Follow-up Study (51.529 mannen) en de Nurses’ Health Study (121.700 vrouwen). Tijdens de follow-up van 1986 tot 2014 werd pancreascarcinoom vastgesteld in 1037 deelnemers aan de studies. Voor deze patiënten bepaalden de onderzoekers de associatie van de overleving met zelf-gerapporteerd rookgedrag twee tot vier jaar voor de diagnose. Vervolgens bepaalden de onderzoekers de associatie van de overleving met objectief bepaald rookgedrag aan de hand van cotinine-gehalten in prediagnostische serummonsters van 485 patiënten in deze twee studies plus twee andere prospectieve studies (Physicians’ Health Study I, 22.071 mannen, en Women’s Health Initiative, 93.676 postmenopauzale vrouwen).

De figuur toont de gevonden associaties. Voor alle patiënten tezamen (maar zonder opvallende verschillen tussen afzonderlijke cohorten) was de multivariate HR voor overlijden 1,37 voor current versus never smokers (p=0,003). Er was een statistisch significante negatieve trend in overleving voor toename van zelf-gerapporteerde gerookte pakjaren (p=0,008), met voor meer dan 60 versus 0 pakjaren een HR 1,49. Ook in cotinine-gebaseerde analyses was zwaar roken geassocieerd met extra verhoogde mortaliteit. Ex-rokers hadden geen verhoogd risico vergeleken met nooit-rokers, ongeacht het moment van stoppen met roken.

De onderzoekers concluderen dat het roken van sigaretten geassocieerd was met verlaging van de overleving van patiënten met pancreascarcinoom.

1.Yuan C, Morales-Oyarvide V, Babic A et al. Cigarette smoking and pancreatic cancer survival. J Clin Oncol 2017; epub ahead of print