Vorderingen in diagnose en behandeling gedurende de afgelopen twintig jaar hebben geresulteerd in betere overleving van kankerpatiënten. Ongeveer 70% van de patiënten is vijf jaar na het stellen van de diagnose nog in leven. Kanker wordt in toenemende mate gezien als een chronische ziekte. De schaduwzijde van deze ontwikkeling is dat bij kankerpatiënten en hun familieleden het risico van stemmingsaandoeningen zoals angststoornis en depressie verhoogd kan zijn.

Dit schrijven psychiater Alex J. Mitchell (Department of Psycho-oncology, Leicester Partnership Trust) en zijn collega’s in Lancet Oncology.¹ In het artikel beschrijven ze een systematisch overzicht van studies naar de prevalentie van stemmingsaandoeningen bij patiënten bij wie tenminste twee jaar tevoren kanker was vastgesteld, en bij hun echtgenoten.

De onderzoekers vonden 43 studies die voldeden aan hun inclusiecriteria. Wat betreft de vergelijking tussen overlevenden na kanker en gezonde controlepersonen waren er zestien studies met depressie als eindpunt en tien met angststoornis als eindpunt. Voor de vergelijking met de echtgenoten van overlevenden waren er twaalf met depressie als eindpunt en vijf met angststoornis als eindpunt.

Voor alle studies tezamen bedroeg de prevalentie van depressie bij de 51.381 overlevenden na kanker 11,6%. Bij de 217.630 gezonde controlepersonen bedroeg de prevalentie van depressie 10,2%. Het verschil is statistisch niet significant (p=0,17). De prevalentie van angststoornis bedroeg 17,9% bij 48.964 overlevenden na kanker en 13,9% bij 226.467 gezonde controlepersonen. Dit verschil is wel statistisch significant (p=0,0039). Er waren geen statistisch significante verschillen tussen overlevenden na kanker en hun echtgenoten in de prevalentie van depressie (26,7% vs 26,3%; p=0,88) of de prevalentie van angststoornis (28,0% vs 40,1%; p=0,16). De onderzoekers concluderen dat angststoornis, en niet zozeer depressie, een probleem vormt bij lange-termijn overlevenden na kanker en bij hun echtgenoten. Ze breken een lans voor betere opsporing van angststoornis na kanker.

Referentie
1.Mitchell AJ, Ferguson DW, Gill J et al. Depression and anxiety in long-term cancer survivors compared with spouses and healthy controls: a systematic review and meta-analysis. Lancet Oncol 2013:14:721-732