Vanwege de proximiteit van belangrijke neurologische structuren zijn de behandelopties voor hersenstammetastasen (BSM) beperkt, en groei van BSM kan acute morbiditeit en overlijden veroorzaken. Stereotactische radiochirurgie (SRS) is de enige lokale therapie voor BSM, maar de werkzaamheid en veiligheid van deze behandeling zijn niet goed bekend omdat BSM-patiënten gewoonlijk uit klinische studies geëxcludeerd worden. Dr. David Raleigh (University of California, San Francisco) en collega’s hebben een systematisch overzicht en meta-analyse van gepubliceerde studies van SRS voor BSM uitgevoerd. Ze publiceren de analyse in JAMA Oncology.¹

In de literatuur tot en met 5 december 2019 vonden de onderzoekers 32 retrospectieve voor het onderwerp relevante studies met tenminste tien patiënten. De studies hadden tezamen 1446 patiënten met 1590 BSM die met SRS werden behandeld. De mediane dosering was 16 Gy (range 11-39) in mediaan 1 fractie (range 1-13). De lokale controle na één jaar bedroeg 86% van 1410 patiënten in 31 studies. De objective response rate was 59% van 642 patiënten in 17 studies. Symptoomverbetering werd gezien in 55% van 323 patiënten in 13 studies. Overlijden aan progressie van BSM na SRS was zeldzaam (2,7% van 703 patiënten in 19 studies). Het percentage patiënten met graad 3 tot en met 5 treatment-related adverse events was 2,4% van 1421 patiënten in 31 studies. Deze resultaten zijn gunstig in vergelijking met resultaten van gerichte of immuuntherapie voor hersenmetastasen, die in gepubliceerde studies ORRs uitlopend van 17% tot 56% hadden.

De onderzoekers concluderen dat SRS voor BSM geassocieerd was met werkzaamheid en veiligheid, en relatief vaak resulteerde in verbetering van symptomen.

1.Chen WC, Baal UH, Baal JD et al. Efficacy and safety of stereotactic radiosurgery for brainstem metastases. A systematic review and meta-analysis. JAMA Oncol 2021.1262

Summary: A systematic review and meta-analysis of 32 studies (1446 patients with 1590 brainstem metastases; BSM) found that stereotactic radiosurgery (SRS) for BSM was associated with effectiveness and safety, and was comparable to SRS for nonbrainstem BM. Patients treated with SRS for BSM rarely died from BSM progression, and often experienced symptomatic improvement.