Stereotactische radiotherapie (SBRT) kan vergeleken met conventionele palliatieve radiotherapie pijn en lokale controle verbeteren in patiënten met botmetastasen, maar er is geen informatie over de mate waarin deze uitkomsten na beide typen radiotherapie verschillen. Een systematisch overzicht van de literatuur tot 15 april 2017 was gericht op het kwantificeren van effect van SBRT voor botmetastasen op pijn en lokale controle. Dr. Katie Spencer (University of Leeds, UK) en collega’s publiceren het overzicht online in het Journal of the National Cancer Institute.¹

Van de 2619 gescreende studies namen de onderzoekers 57 op in de analyse, met tezamen 3995 patiënten die SBRT in één tot en met zes fracties kregen voor botmetastasen van solide-orgaan tumoren. Van deze studies rapporteerden 38 gegevens over pijnrespons en 45 gegevens over lokale controle. De percentages lokale controle waren hoog en de percentages pijnrespons waren hoger dan wat eerder is gepubliceerd voor conventionele radiotherapie. Er was echter aanzienlijke heterogeniteit in de studiepopulaties en gegeven behandelingen, zodat een kwantitatieve synthese van de uitkomsten niet mogelijk was. Achtentwintig studies (74%) hadden een retrospectieve opzet, en slechts vier studies (10,5%) gebruikten internationaal geaccepteerde consensus eindpunt-definities voor pijnrespons. De mediane overleving in de studies liep uiteen van 8 tot 30,4 maanden, hetgeen wijst op een hoog risico van selectiebias in de geïncludeerde observationele studies.

De onderzoekers concluderen dat het overzicht het potentiële profijt van SBRT versus conventionele palliatieve radiotherapie voor het verbeteren van pijn ten gevolge van botmetastasen heeft laten zien, maar dat de gepubliceerde literatuur aanzienlijke methodologische beperkingen kent. Er is behoefte aan grote gerandomiseerde studies om het profijt van SBRT op dit gebied beter te kwantificeren.

1.Spencer K, van der Velden JM, Wong E et al. Systematic review of the role of stereotactic radiotherapy for bone metastases. J Natl Cancer Inst 2019; epub ahead of print

Summary: A systematic review of 57 studies reporting outcomes for 3995 patients found potential benefit of SBRT over conventional palliative radiotherapy in improving pain due to bone metastases. Given the methodological limitations of the published literature, however, large randomized trial are urgently required to better quantify this benefit.