Lange-termijn hormoontherapie is al sinds de jaren veertig van de vorige eeuw standaardzorg voor gevorderd prostaatcarcinoom. In de STAMPEDE-studie worden mannen geïncludeerd die eerstelijns lange-termijn hormoontherapie beginnen voor hoog-risico, lokaal gevorderd, metastatisch of recidiverend prostaatcarcinoom. Prof. Nicholas James (University of Warwick, Coventry) en collega’s publiceren online in The Lancet overlevingsuitkomsten voor drie vergelijkingen in STAMPEDE: toevoeging van docetaxel, toevoeging van zoledroninezuur, of toevoeging van beide aan standaardzorg, versus alleen standaardzorg.¹

Standaardzorg (SOC) was tenminste twee jaar hormoontherapie; radiotherapie werd aangeraden, en vanaf november 2011 verplicht, voor N0M0-ziekte; radiotherapie was optioneel voor klierpositieve niet-metastatische ziekte (N+M0). Zoledroninezuur 4 mg (ZA) werd gegeven gedurende zes drie-weekse cycli en vervolgens vier-wekelijks tot twee jaar. Docetaxel 75 mg/m² (Doc) werd gegeven gedurende zes drie-weekse cycli met prednisolon 10 mg per dag. Er waren 2962 deelnemers met een mediane leeftijd van 65 jaar, van wie 61% M+ ziekte had, 15% N+/X M0, en 24% N0M0.

De deelnemers werden 2:1:1:1 werden gerandomiseerd naar SOC, SOC+ZA, SOC+Doc, of SOC+ZA+Doc. De mediane follow-up was 43 maanden. In de SOC-groep overleden 415 deelnemers, van wie 347 (84%) aan prostaatcarcinoom. De mediane OS was 71 maanden met SOC, niet-bereikt met SOC+ZA (HR 0,94; p=0,450), 81 maanden met SOC+Doc (HR 0,78; p=0,006), en 76 maanden met SOC+ZA+Doc (HR 0,82; p=0,022). Er was geen heterogeniteit over geprespecificeerde subgroepen. Graad 3- tot 5-bijwerkingen werden gerapporteerd voor 32% van de patiënten met SOC; 32% met SOC+ZA; 52% met SOC+Doc; en 52% met SOC+ZA+Doc.

De onderzoekers concluderen dat toevoeging van zoledroninezuur aan hormoontherapie de overleving niet verbetert. Toevoeging van docetaxel aan het begin van de hormoontherapie resulteert wel in betere overleving, maar ook in meer bijwerkingen. Docetaxel dient deel van standaardzorg te worden voor mannen in adequate conditie die beginnen met lange-termijn hormoontherapie.

1.James ND, Sydes MR, Clarke NW et al. Addition of docetaxel, zoledronic acid, or both to first-line long-term hormone therapy in prostate cancer (STAMPEDE): survival results from an adaptive, multiarm, platform randomised controlled trial. Lancet 2015; epub ahead of print