Recente studies hebben laten zien dat hypogefractioneerde radiotherapie (RT) voor prostaatcarcinoom niet minder werkzaam is dan conventioneel gefractioneerde (CF) RT. Er zijn geen gepubliceerde gerandomiseerde studies van de werkzaamheid van ultrahypogefractioneerde (UHF) RT, gedefinieerd als 42,7 Gy in zeven fracties drie dagen per week gedurende 2,5 weken. De Scandinavische niet-inferioriteits fase 3-studie HYPO-RT-PC vergeleek UHF-RT met CF-RT (78,0 Gy in 39 fracties vijf dagen per week gedurende acht weken) voor prostaatcarcinoom. Prof. Anders Widmark (Universiteit van Umeå, Zweden) en collega’s publiceren vijf-jaars uikomsten van de studie online in The Lancet.¹

HYPO-RT-PC werd uitgevoerd in twaalf centra in Zweden en Denemarken. De studie includeerde mannen met intermediair- (n=1054; 89%) of hoog- (n=126; 11%) risico prostaatcarcinoom. De patiënten werden 1:1 gerandomiseerd naar CF-RT (n=602) of UHF-RT (n=598). De mannen kregen geen androgeendeprivatietherapie. Het primaire eindpunt van de studie was tijd tot biochemisch of klinisch falen, met een vooraf-gespecificeerde non-inferioriteitsmarge van 4% na vijf jaar.

De vijf-jaars failure-free survival was 84% in beide groepen (p=0,99) waarmee non-inferioriteit van UHF-RT versus CF-RT was aangetoond. Er was een trend van verhoogde frequentie van graad 2 of hoger urinaire toxiciteit aan het eind van de RT in de UHF-RT groep (28% versus 23%; p=0,057). Ook na één jaar was er meer graad 2 en hoger urinaire toxiciteit in de UHF-RT groep (6% versus 2%; p=0,037). Er waren geen significante verschillen in graad 2 of hoger late toxiciteit.

De onderzoekers concluderen dat de studie heeft laten zien dat UHF-RT voor intermediair- en hoog-risico prostaatcarcinoon niet-inferieur was aan CF-RT. In de UHF-RT groep waren vroege bijwerkingen meer geprononceerd dan in de CF-RT groep; late toxiciteit verschilde niet significant tussen beide groepen.

1.Widmark A, Gunnlaugsson A, Beckmann L et al. Ultra-hypofractionated versus conventionally fractionated radiotherpy for prostate cancer: 5-year outcomes of the HYPO-RT-PC randomised, non-inferiority, phase 3 trial. The Lancet 2019; epub ahead of print

Summary: A noninferiority phase 3 study in Sweden and Denmark compared ultrahypofractionated (42.7 Gy in 7 fractions, 3 days per week for 2.5 weeks) with conventionally fractionated (78.0 Gy in 39 fractions, 5 days per week for 8 weeks) radiotherapy for intermediate risk or high risk prostate cancer. The study showed noninferiority of UHF-RT compared to CF-RT for the endpoint failure-free survival. Early side-effects were more pronounced with UHF-RT than with CF-RT, whereas late toxicity was similar in both treatment groups.