Ongeveer dertig procent van de patiënten met mammacarcinoom krijgt chemotherapie. Desondanks is er weinig informatie beschikaar over de effecten van verschillende chemotherapieregimes op lymfocytenpopulaties. Prof. Kieran Horgan (University of Leeds) en collega’s hebben lymfocytenniveaus en –fenotypes bepaald in de circulatie van 88 vrouwen met primair mammacarcinoom voor aanvang van de chemotherapie en op verschillende tijdstippen van twee weken tot negen maanden na de chemotherapie. De uitkomsten van de studie worden vandaag online gepubliceerd in Breast Cancer Research.¹

De onderzoekers zagen dat de niveaus B-, T- en NK-cellen twee weken na de chemotherapie significant verlaagd waren (p<0,001). Met name de depletie van B-cellen was aanzienlijk, tot 5,4% van het niveau voor de chemotherapie. Vanaf twee weken na de chemotherapie werd voor alle typen lymfocyten repletie gezien, hoewel B- en CD4⁺T-cellen zelfs negen maanden later nog niet op het pre-chemotherapie niveau waren (p<0,001).

De fenotypes van de B- en CD4⁺T-cellen na de chemotherapie verschilden sterk van die voor de chemotherapie. De behandeling resulteerde in afname van het percentage geheugencellen in de B-celpopulatie, van 38% voor tot 10% na chemotherapie (p<0,001) maar in toename van het percentage geheugencellen in de CD4⁺T-cellen, van 63% naar 75% (p<0,001). Verschillende chemotherapieregimes hadden verschillende invloeden op depletie- en repopulatiepatronen van lymfocyten. Ook de titers van anti-pneumoccen en anti-tetanus antlichamen waren significant verlaagd na de chemotherapie, en waren negen maanden later nog steeds verlaagd (p<0,001).

De onderzoekers concluderen dat chemotherapie voor mammacarcinoom geassocieerd is met lange-termijn veranderingen in immuunparameters.

1.Verma R, Foster RE, Horgan K et al. Lymphocyt depletion and repopulation after chemotherapy for primary breast cancer. Breast Cancer Res 2016; epub ahead of print