De antiangiogene tyrokinaseremmer sorafenib wordt gebruikt voor systemische behandeling van gevorderd levercelcarcinoom. De werkzaamheid wordt echter beperkt door verkregen resistentie. Er zijn aanwijzingen voor intrinsieke resistentie tegen andere antiangiogene middelen door coöptie van bloedvaten, dat wil zeggen dat de tumoren in staat zijn tot het kapen van bestaande vasculatuur in organen zoals de longen en de lever, zodat ze minder behoefte hebben aan nieuwe angiogenese. Dr. Robert Kerbel (Sunnybrook Research Institute, Toronto) en collega’s hebben onderzocht of vessel co-option een rol speelt bij verkegen resistentie tegen sorafenib in HCC. De uitkomsten van de studie zijn online gepubliceerd in het Journal of the National Cancer Institute.¹

De studie werd uitgevoerd in een orthotopisch model van menselijk HCC (n= 4-11 per groep), waarin tumorcellen zijn getagd met een eiwitbiomarker om de ziektelast en respons op de therapie te monitoren. Veranderingen in de tumorbiologie werden gevolgd met ultrasound, histopathologie, miRNA-sequencing, en PCR. De onderzoekers zagen dat sorafenib aanvankelijk de angiogenese remde zodat de tumorgroei gestabiliseerd werd, en dat geen rebound van angiogenese optrad tenzij de behandeling gestopt werd. In plaats van gebruik te maken van nieuwe angiogenese werden resistente tumoren meer lokaal infiltratief, hetgeen resulteerde in extensieve incorporatie van leverparenchym en coöptie van lever-geassocieerde bloedvaten. In resistente tumoren werd coöptie gezien van 75% (± 10,9%) van alle vaten versus 23,3% (±10,3%) in niet-behandelde controles.

De onderzoekers concluderen dat dit de eerste demonstratie is van bloedvat-coöptie voor verkregen resistentie tegen antiangiogene therapie.

1.Kuczynski EA, Yin M. Bar-Zion A et al. Co-option of liver vessels and not sprouting angiogenesis drives acquired sorafenib resistance in hepatocellular carrcinoma. I Natl Cancer Inst 2016; epub ahead of print