Leefstijlfactoren hebben een belangrijke invloed op de ontwikkeling van kanker. Een recente studie leek echter aan te geven dat random mutaties tijdens de deling van stamcellen de belangrijkste bijdrage leveren aan de ziekte. Deze studie is breed geïnterpreteerd in de zin dat het krijgen van kanker vooral een kwestie van pech is. Dr. Mingyang Song en prof. Edward Giovannucci (Harvard School of Public Health) vechten deze interpretatie aan in een publicatie in JAMA Oncology.¹ De onderzoekers voerden een analyse uit van vermijdbare incidentie en mortaliteit van leefstijl-geassocieerd carcinoom onder blanke volwassenen in de Verenigde Staten.

De analyse is gebaseerd op kanker- en leefstijlgegevens van de Nurses’ Health Study, de Health Professionals Follow-up Study, en Amerikaanse nationale kankerstatistieken. De onderzoekers definieerden een ‘gezonde leefstijl’ als nooit gerookt hebben of gestopt zijn (minder dan vijf pak-jaren), geen of matig alcoholgebruik (maximaal één consumptie per dag voor vrouwen, maximaal twee consumpties per dag voor mannen), body mass index tussen 18,5 en 27,5 kg/m², en aërobe fysieke activiteit wekelijks 75 minuten met hoge intensiteit of 150 minuten met matige intensiteit. Deelnemers die aan alle vier de voorwaarden voldeden vormden in de analyse de laag-risicogroep; alle andere deelnemers vormden de hoog-risicogroep.

De analyse heeft betrekking op 89.571 vrouwen en 46.339 mannen. Er waren 16.531 vrouwen en 11.731 mannen in de laag-risicogroep, en 73.040 vrouwen en 34.608 mannen in de hoog-risicogroep. De population attributable risks (PARs) van de incidentie en mortaliteit van carcinoom waren 25% en 48% in vrouwen, en 33% en 44% in mannen. Voor afzonderlijke typen kanker waren de PARs in vrouwen en mannen 82% en 78% voor longcarcinoom, 29% en 20% voor colorectaalcarcinoom, 30% en 29% voor pancreascarcinoom, en 36% en 44% voor blaascarcinoom. Voor mortaliteit werden vergelijkbare uitkomsten gezien. De PARs waren 4% en 12% voor mammacarcinoomincidentie en –mortaliteit, en 21% voor fataal prostaatcarcinoom. Substantieel hogere PARs werden gezien bij vergelijking van de laag-risicogroep met de bevolking van de Verenigde Staten.

De onderzoekers concluderen dat leefstijlmodificatie kan resulteren in aanzienlijke verlaging van de incidentie en mortaliteit van carcinoom.

1.Song M, Giovannucci E. Preventable incidence and mortality of carcinoma associated with lifestyle factors among white adults in the United States. JAMA Oncol 2016; epub ahead of print