Patiënten die deelnemen aan klinische studies kunnen zich om verscheidene redenen uit de studie terugtrekken. Dit kan resulteren in vermindering van het statistisch vermogen van de studie en in bias tussen studie-armen. Een analyse door de Alliance for Clinical Trials in Oncology heeft het voorkomen van en risicofactoren voor patient withdrawal of consent in oncologiestudies geïnventariseerd. Prof. Aminah Jatoi (Mayo Clinic, Rochester MN) en collega’s publiceren de analyse in JAMA Oncology.¹

De analyse includeerde 11.993 patiënten (67% vrouwen; mediane leeftijd 62 jaar) die deelnamen aan 58 studies tussen begin 2013 en eind 2019. Onder deze patiënten waren er 1060 (9%) die zich binnen twee jaar na inclusie terugtrokken. In de afzonderlijke jaren van 2013 tot en met 2019 bedroeg dit percentage 5,7%; 7,6%; 8,5%;7,8%; 8,4%; 9,5%; en 9,8%. Factoren die in multivariate analyse geassocieerd waren met hogere waarschijnlijkheid van terugtrekken binnen twee jaar waren Hispanic etniciteit (OR 1,67; p<0,001), placebo-gecontroleerde opzet van de studie (OR 1,64; p<0,001), en leeftijd 75 jaar of ouder (OR 1,39; p=0,003), terwijl ontvangen van radiotherapie geassocieerd was met lagere waarschijnlijkheid van terugtrekken binnen twee jaar (OR 0,68; p=0,001).

De onderzoekers concluderen dat het percentage van patiënten die zich terugtrokken uit klinische oncologiestudies lager was dan 10%, en consistent was in de loop van de studieperiode. De geïdentificeerde risicofactoren dienen in overweging te worden genomen bij de opzet van nieuwe studies.

1.Hillman SL, Jatoi A, Strand CA et al. Rates of and factors associated with patient withdrawal of consent in cancer clinical trials. JAMA Oncol 2023.1648

Summary: A cohort study of 11,993 patients from 58 trials found small but consistent rates of withdrawal among patients who were Hispanic, older, enrolled in a placebo-controlled trial, or not receiving radiation.