Een studie in het universiteitsziekenhuis van Zürich (Zwitserland) heeft factoren geïdentificeerd die na drie maanden behandeling van metastatisch melanoom met immuuncheckpointremmers (ICIs) kunnen worden gebruikt voor het onderscheiden van pseudoprogressie en echte progressie. Prof. Mitchell Levesque en collega’s publiceren de studie online in Clinical Cancer Research.¹ De studie includeerde 112 patiënten met tezamen 716 metastasen, die ieder afzonderlijk met CT en FDG-PET imaging werden geanalyseerd bij aanvang van de behandeling, na drie maanden, en na zes maanden. In bloedmonsters werden op deze tijdstippen niveaus bepaald van LDH en S100.

De twee-jaars overall survival was 69% (mediane OS na twee jaar niet bereikt), de twee-jaars progressievrije overleving was 24% (mediane PFS 6 maanden), en de twee-jaars immuunprogressievrije overleving was 42% (mediaan 16 maanden). Na drie maanden was progressie gezien in 106 lesies (16%) waaronder 30 (5%) die na zes maanden gevallen van pseudoprogressie bleken te zijn. Patiënten met pseudoprogressieve lesies en zonder echt-progressieve lesies hadden vergelijkbare uitkomsten als patiënten met respons, en een significant betere twee-jaars OS (100%; mediane OS 30 maanden) dan patiënten met echt-progressieve lesies (15%; mediane OS 10 maanden). Patiënten met gemengde progressieve en pseudoprogressieve lesies hadden een twee-jaars OS 53% en een mediane OS 25 maanden. Een voorspellingsmodel op basis van LDH- en S100-niveaus (met hogere waarden voorspellend voor lagere kans op pseudoprogressie) gecombineerd met de PET/CT imaging onderscheidde pseudoprogressie van echte progressie met een AUC 0,82.

De onderzoekers concluderen dat niet-invasieve PET/CT-radiomics, met name in combinatie met bloedparameters veelbelovende biomarkers waren voor vroeg onderscheid tussen pseudprogressie en echte progressie.

1.Basler L, Gabrys HS, Hogan SA et al. Radiomics, tumor volume and blood biomarkers for early prediction of pseudoprogression in metastatic melanoma patients treated with immune checkpoint inhibition. Clin Cancer Res 2020; epub ahead of print

Summary: A study in Switzerland found that among patients receiving ICIs for metastatic melanoma non-invasive PET/CT-based radiomcis, especially in combination with blood parameters, were promising biomarkers for early discrimination of pseudoprogression from true progression.