Overall survival (OS) is het gouden-standaard eindpunt van oncologiestudies. De beschikbaar van meerdere therapeutische opties na progressie en crossover naar studiemedicatie vertragen maturatie van OS-data. Progressievrije overleving 2 (PFS-2), gedefinieerd als tijd tussen randomisatie en progressie op de eerstvolgende therapie, is wellicht een geschikt surrogaat-eindpunt voor OS. Een systematisch overzicht van gerandomiseerde studies heeft de waarde van PFS-2 als surrogaat voor OS geïnventariseerd. Dr. Rachel Woodford (University of Sydney, Australië) en collega’s publiceren het overzicht in Cancer.¹

In de literatuur vonden de onderzoekers 38 voor het onderwerp relevante gerandomiseerde studies. De studies hadden tezamen 19.031 patiënten met tezamen acht verschillende typen tumoren. Er was een matige correlatie van PFS-2 met OS (r=0,67; 95%-bti 0,08-0,69) die echter veel beter was dan de correlatie van ORR met OS (0,12; 0,00-0,13) en van PFS-1 met OS (0,21; 0,00-0,33). De bevindingen voor PFS-2 waren consistent in subgroepanalyses van behandeltype (immuuntherapie versus niet-immuuntherapie: r=0,67 versus 0,67), overleving na progressie (korter dan twaalf maanden versus twaalf maanden of langer: r=0,86 versus 0,79), en percentage patiënten zonder volgende behandeling (minder dan 50% versus 50% of meer: r=0,70 versus 0,63).

De onderzoekers concluderen dat over diverse tumoren en behandelingen het effect van de behandeling op PFS-2 matig gecorreleerd was met het effect op OS; de correlatie van PFS-2 met OS was consistent beter dan die van PFS-1 met OS en van ORR met OS.

1.Woodford RG, Zhou DD-X, Kok P-S et al. The validity of progression-free survival 2 as surrogate end point for overall survival. Cancer 2022; epub ahead of print

Summary: Review of 38 randomized trials found that across diverse tumors and therapies, the treatment effect on PFS-2 (time from randomization to progression of first subsequent therapy) correlated moderately with treatment effect on OS. PFS-2 performed consistently better than PFS-1 and ORR, regardless of postprogression treatment and postprogression survival.