Zowel prostaatcarcinoom als veel vormen van mannelijke onvruchtbaarheid zijn androgeen-gerelateerd. Het is niet ondenkbaar dat er een link bestaat tussen gebruik van assisted reproductive techniques (ART) en het risico van prostaatcarcinoom. Een Zweden-brede cohortstudie heeft deze hypothese onderzocht. PhD-student Yahia Al-Jebari (Universiteit van Lund) en collega’s publiceren de studie online in BMJ.¹

Tussen begin 1994 en eind 2014 werden in Zweden 1.181.490 kinderen van evenveel vaders levend geboren. De vaders werden gegroepeerd naar vruchtbaarheidsstatus aan de hand van de wijze van conceptie: in vitro fertilisatie (IVF; n=20.618), intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI; n=14.882), of natuurlijke conceptie (NC; n=1.145.990). Eindpunten van de studie waren diagnose van prostaatcarcinoom, leeftijd bij diagnose, en androgeendeprivatietherapie (ADT, als proxy voor gevorderde of metastatische maligniteit).

Onder de IVF-vaders waren er 77 die prostaatcarcinoom ontwikkelden (0,37%), onder de ICSI-vaders 63 (0,42%), en onder de NC-vaders 3244 (0,28%). De gemiddelde leeftijd bij diagnose in deze drie groepen was 55,9; 55,1; en 57 jaar. Het prostaatcarcinoomrisico voor ICSI versus NC was HR 1,64 (95%-bti 1,25-2,15) en voor IVF versus NC HR 1,33 (95%-bti 1,06-1,66). Het risico van diagnose voor de leeftijd 55 jaar was voor ICSI versus NC HR 1,86 (95%-bti 1,25-2,77) en voor IVF versus NC HR 1,51 (95%-bti 1,09-2,08). In de ICSI groep was het gebruik van ADT na een diagnose prostaatcarcinoom bijna tweemaal zo hoog als in de NC-groep, howel deze associatie niet statistisch significant was (OR 1,91; p=0,07).

De onderzoekers concluderen dat mannen die vader werden met behulp van ART een verhoogd risico hadden van prostaatcarcinoom en early onset prostaatcarcinoom. Deze groep heeft wellicht baat bij meer dan gebruikelijk intensieve follow-up.

1.Al-Jebari Y, Elenkov A, Wirestrand E et al. Risk of prostate cancer for men fathering through assisted reproduction: nationwide population base register study. BMJ 2019;366:15214

Summary: A nationwide cohort study in Sweden found that men who achieved fatherhood through assisted reproduction techniques, particularly through intra-cytoplasmic sperm injection, were at increased risk for prostate cancer and early onset prostate cancer. Such men constitute a risk group in which testing and careful long term follow-up for prostate cancer may be beneficial.