Oncologisch onderzoek.nl

Inzicht in trends van met maligniteiten samenhangende mortaliteit kan inzicht leveren in de impact van preventie en screeningsprogramma’s en in vorderingen in diagnosen en behandelingen. Een multinationale werkgroep heeft de verwachte mortaliteit aan maligniteiten in de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk voor het jaar 2025 geïnventariseerd. Prof. Carlo La Vecchia (Universiteit van Milaan) en collega’s publiceren de analyse in Annals of Oncology.¹

De verwachtingen zijn gebaseerd op gegevens in de databases van de World Health Organization en de United Nations. De figuur toont de resultaten van de analyses. De onderzoekers verwachten dat dit jaar in de Europese Unie 1.280.000 personen zullen overlijden aan een maligniteit, overeenkomend met age-standardized rates (ASRs) van 120,9/100.000 mannen (-3,5% vergeleken met 2020) en 79,1/100.000 vrouwen (-1,2%); in het Verenigd Koninkrijk verwachten de onderzoekers dit jaar 173.000 cancer deaths met ASR 101,2/100.000 mannen (-10,1%) en 82,1/100.000 vrouwen (-6,3%). In de Europese Unie worden gunstige trends voorspeld voor de meest-voorkomende maligniteiten met uitzondering van pancreascarcinoom in mannen (+2,0%) en vrouwen (+3,0%), en longcarcinoom (+3,8%) en blaascarcinoom (+1,9%) onder vrouwen. Trends voor mortaliteit aan mammacarinoom zijn gunstig in alle landen. Tussen 1989 en 2025 zijn door verbeteringen in preventie, screening, diagnoses, en behandelingen in de Europese Unie 6,8 miljoen cancer deaths voorkomen en in het Verenigd Koninkrijk 1,5 miljoen.

De onderzoekers concluderen dat de algemene trend van de mortaliteit aan maligniteiten in de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk gunstig is, maar dat een toename is van mortaliteit aan sommige specifieke typen maligniteiten.

1.Santucci C, Mignozzi S, Levi F et al. European cancer mortality predictions for the year 2025 with focus on breast cancer. Ann Oncol 2025; epub ahead of print

Summary: Predictions of European cancer mortality for the year 2025 showed decreases for men and women between 2020 and 2025, while mortality from pancreatic cancer increased slightly for both sexes, and from lung and bladder cancer for females.

---

  Reageren op dit artikel is mogelijk na registratie.  (Login)

Overexpressie van protein tyrosine kinase 7 (PTK7) in longcarcinoom is geassocieerd met tumorprogressie. Cofetuzumab pelidotin (Cofe-P) is een antibody-drug conjugate dat bestaat uit een anti-PTK7 antilichaam geconjugeerd aan een microtubuliremmer. Een multinationale fase 1b-studie heeft Cofe-P geëvalueerd voor recidiverend niet-kleincellig longcarcinoom (NSCLC) met overexpressie van PTK7. Prof. Ross Camidge (University of Colorado Cancer Center, Aurora) en collega’s publiceren de studie in Lung Cancer.¹

De studie includeerde 65 patiënten, onder wie 51 met PTK7-expressie in tenminste 90% van de tumorcellen met 2+ kleuringsintensiteit (overexpressie). De patiënten kregen Cofe-P 2,8 mg/kg iedere drie weken. Alle patiënten rapporteerden adverse events, vooral alopecie (52% van de patiënten) en verlaagd neutrofielengetal (43%); graad 3 of hoger AEs werden gezien in 69%, en graad 3 of hoger neutropenie in 25%. Er waren geen graad 5 TRAEs. Onder de patiënten met PTK7-overexpressie was de objective response rate overall 18%. Onder patiënten met PTK7-overexpressie en niet-squameus EGFR-wildtype, niet-squameus EGFR-gemuteerd, of squameus NSCLC was de ORR 21% respectievelijk 15% en 13%. Overall was de mediane duur van respons 7,2 maanden; de mediane progressievrije overleving 5,5 maanden, en de mediane overall survival 12,6 maanden. De langste duur van respons, progressievrije overleving, en overall survival werden gezien in patiënten met niet-squameus EGFR-gemuteerd NSCLC.

De onderzoekers concluderen dat Cofe-P een manageable veiligheidsprofiel en voorlopige werkzaamheid had voor recidiverend NSCLC met PTK7-overexpressie.

1.Cho BC, Johnson M, Bar J et al. A phase 1b study of cofetuzumab pelidotin monotherapy in patients with PTK7-expressing recurrent non-small cell lung cancer. Lung Cancer 2025.108492

Summary: A multinational phase 1b study found manageable safety and preliminary efficacy of cofetuzumab pelidotin monotherapy for recurrent NSCLC with PTK7 expression.

---

  Reageren op dit artikel is mogelijk na registratie.  (Login)

Li Fraumeni syndroom (LFS) dat terug te voeren is op kiemlijn TP53-mutatie resulteert in storingen in DNA-schadeherstel en verhoogd risico van primaire maligniteiten vanaf de jeugd. Radiotherapie met curatieve intentie wordt vaak gebruikt voor maligniteiten in kinderen, maar de impact van radiotherapie in kinderen met LFS is niet onderzocht. Een retrospectieve studie in een patiëntenserie van LFS-kinderen die zijn behandeld in het ziekenhuis van de University of Manchester (UK) heeft de associatie tussen radiotherapie en de tijd tot een volgende primaire maligniteit en de overleving geïnventariseerd. Dr. Emma Woodward en collega’s publiceren de studie in het Journal of the National Cancer Institute.¹

De serie bestond uit vier kinderen met een diagnose van een solide maligniteit voor de leeftijd van 17 jaar. Onder kinderen die radiotherapie hadden gekregen voor de eerste maligniteit was de mediane tijd tot diagnose van een volgende primaire maligniteit 13,3 jaar en de mediane overleving 9,7 jaar. Onder kinderen die geen radiotherapie hadden gekregen was de mediane tijd tot diagnose van een volgende primaire maligniteit 25,1 jaar (Chi² 14,8; p<0,0001; HR 7,9) en de mediane overleving 29,2 jaar (Chi² 12,5; p=0,004; HR 3,2).

De onderzoekers concluderen dat radiotherapie voor de eerste maligniteit in kinderen met LFS geassocieerd is met ongunstige uitkomsten en alleen dient te worden overwogen in afwezigheid van andere potentieel curatieve opties.

1.Woodward ER, Kilday J-P, Ng S et al. Radiotherapy results in decreased time to second cancer in children with Li Fraumeni syndrome. J Natl Cancer Inst 2025; djaf057

Summary: A retrospective review of a case-series at the University of Manchester (UK) found that radiotherapy for first cancer in children with Li Fraumeni syndrome is associated with adverse outcomes and ought to be considered only in the absence of other potentially curative options.

---

  Reageren op dit artikel is mogelijk na registratie.  (Login)

Prostaatcarcinoom (PrC) is wereldwijd de tweede meest-voorkomende maligniteit onder mannen, met 1.466.680 nieuwe diagnosen en 396.792 overlijdens in 2022. Het meest-voorkomende type is adenocarcinoom (≥ 99%), en de mediane leeftijd bij diagnose is 67 jaar. Ongeveer 75% van de patiënten hebben bij presentatie tot de prostaat gelokaliseerde ziekte, met een vijf-jaars overlevingspercentage van bijna 100%. Prof. Bruce Montgomery (University of Washington, Seattle) en collega’s publiceren in JAMA een overzichtsartikel over PrC.¹

De belangrijkste risicofactoren voor het ontwikkelen van PrC zijn hogere leeftijd, zwart ras, en genetische factoren. Kiemlijnveranderingen in genen die betrokken zijn bij DNA-schadeherstel worden gevonden in 12% van de patiënten met metastatisch PrC. De behandeling van gelokaliseerd PrC is afhankelijk van de risicostratificatie (gedefinieerd door serum PSA-niveau, klinisch tumorstadium, en Gleason score of groep), levensverwachting, en voorkeur van de patiënt. Voor veel patiënten met laag-risico of gunstig-intermediair risico ziekte kan actieve surveillance met seriële PSA-screening, digital rectal examination, prostaatbiopsieën, en MRI worden overwogen. Patiënten met hoger risico kunnen worden behandeld met radicale prostatectomie of radiotherapie. Eerstelijns behandeling voor nieuw-gediagnostiseerd metastatisch PrC is androgeendeprivatietherapie met orchiectomie of een gonadotropine-agonist of antagonist, of met een remmer van de androgeenreceptorroute zoals abirateron of enzalutamide. Toevoeging van docetaxel kan worden overwogen voor patiënten met meer-gevorderde ziekte.

1.Raychaudhuri R, Lin DW, Montgomery RB. Prostate Cancer. A review. JAMA 2025.0228

Summary: A review article in JAMA describes risk factors and treatments for prostate cancer.

---

  Reageren op dit artikel is mogelijk na registratie.  (Login)

Selectie van geschikte donoren is een belangrijke succesfactor voor allogene hematopoïetische celtransplantatie (alloHCT). Een multicenterstudie in de Verenigde Staten heeft de impact van leukocyt-telomeerlengte (LTL) van donoren en LTL-verkorting drie maanden na de transplantatie (LTL-3MS) op de uitkomsten van HCT onder patiënten met vroeg-stadium leukemie en myelodysplastisch syndroom (MDS) geïnventariseerd. Dr. Shahinaz Gadalla (National Cancer Institute, Rockville MD) en collega’s publiceren e studie in eBioMedicine.¹


In het Blood and Marrow Transplant Clinical Trial Network protocol#1202 identificeerden de onderzoekers 384 HCT-ontvangers met bloedmonsters die waren verzameld drie maanden na de HCT. Bloedmonsters van de donoren waren beschikbaar in de biorepository van het Center for International Blood and Marrow Transplant Research. Betere twee-jaars overall survival was geassocieerd met langere donor-LTL (≥6,7 kb versus < 6,7 kb: aHR 0,60; p=0,03) en hogere LTL-3MS (≥230 bp versus <230 kb: aHR 0,52; p=0,003). Langere donor-LTL was geassocieerd met lager risico van nonrelapse mortality (aHR 0,48; p=0,05), en hogere LTL-3MS was geassocieerd met lager risico van relapse (aHT 0,53; p=0,008). Het gecorrigeerde twee-jaars cumulatieve risico van all-cause mortaliteit was ongeveer de helft onder patiënten met zowel donor-LTL ≥6,7 kb en LTL-3MS ≥ 230 bp vergeleken met patiënten met geen van beide kenmerken (21% versus 41%; p<0,0001).

De onderzoekers concluderen dat selectie van donoren met langere LTL geassocieerd was met betere HCT-uitkomsten voor vroeg-stadium leukemie en MDS, terwijl analyse van LTL-verkorting in ontvangers voorspelling van het risico van relapse kan geleiden.

1.Gadalla SM. Katki HA, Lai T-P et al. Donor telomeres and their magnitude of shortening post-allogeneic haematopoietic cell transplant impact survival for patients with early-stage leukaemia or myelodysplastic syndrome. eBioMedicine 2025.105641

Summary: A multicenter study in the United States found that selection of donors with longer leukocyte telomere length may improve HCT outcomes in early-stage leukemia and myelodysplastic syndrome, while analysis of shortening of telomeres in recipients post-HCT may guide relapse prediction.

---

  Reageren op dit artikel is mogelijk na registratie.  (Login)

Er zijn aanwijzingen dat gebruik van statines geassocieerd is met verlaagd risico van mammacarcinoom (BC), maar de observationele evidentie is inconclusief. Een Denemarken-brede retrospectieve cohortstudie heeft de associatie tussen statinegebruik en het BC-risico geïnventariseerd onder vrouwen met verhoogd BC-risico vanwege een geschiedenis van benigne borstziekte (BBD). Dr. Charlotte Skriver (Kræftens Bekæmpelse, Kopenhagen) en collega’s publiceren de studie in het British Journal of Cancer.¹




In Deens registers identificeerden de onderzoekers 111.550 vrouwen in de leeftijd van 50 jaar of ouder tussen begin 1996 en eind 2018 met een geschiedenis van BBD. Tijdens mediaan 12,2 jaar follow-up werd in 7629 van deze vrouwen invasief BC gediagnostiseerd. Overall gebruik van statines was niet geassocieerd met de incidentie van BC (HR 0,99; 95%-bti 0,93-1,06). Lange-termijn (tien jaar of langer) hoge-intensiteit gebruik van statines was wel geassocieerd met verlaagde incidentie van invasief BC (HR 0,75; 95%-bti 0,60-0,96).

De onderzoekers concluderen dat de studie geen associatie heeft laten zien tussen statinegebruik en risico van BC in vrouwen met BBD-geschiedenis, en dat de inverse associatie met lange-termijn hoge-dosering statinegebruik nadere bestudering vereist.

1.Skriver C, Cronin-Fenton D, Borgquist S et al. Statin use and risk of breast cancer among women with benign breast disease: a Danish nationwide cohort study. Br J Cancer 2025-02874-x

Summary: A retrospective Denmark-wide cohort study did not find an association of statin use with risk of breast cancer among women with a history of benign breast disease, although long-term high-dose statin use was associated with lower risk of breast cancer.

---

  Reageren op dit artikel is mogelijk na registratie.  (Login)

Uniportal video-geassisteerde thoracoscopische chirurgie (VATS) is een geaccepteerde chirurgische techniek voor longcarcinoom. Een retrospectieve analyse van longresecties voor verdacht longcarcinoom in het register van de Dutch Lung Cancer Audit for Surgery heeft gebruik van uniportal VATS in Nederland tussen begin 2017 en eind 2021 geïnventariseerd. Dr. Erik de Loos (Zuyderland Medisch Centrum, Heerlen) en collega’s publiceren de analyse in Lung Cancer.¹

Het gebruik van uniportal VATS nam in Nederland toe van 13% in 2017 tot 21% in 2021. Het aantal ziekenhuizen die VATS gebruiken nam toe van 30% tot 41%, en nam na 2020 niet verder toe. Het aantal resecties met gebruik van uniportal VATS in 2021 was 429. Vergeleken met andere minimaal-invasieve benaderingen was uniportal VATS geassocieerd met superieure mediane hospitalisatie van 4 dagen en een niet-inferieur complicatiepercentage van 27%.

De onderzoekers concluderen dat gebruik van uniportal VATS in Nederland een plateau bereikte in 2020 en 2021, met chirurgische uitkomsten die vergelijkbaar zijn met die van andere thoracoscopische benaderingen.

1.Laven IEWG, Franssen AJPM, Gronenschild MHM et al. National clinical practice patterns of uniportal video-assisted thoracoscopic anatomical lung resections: Nationwide population-based data from a clinical audit registry. Lung Cancer 2025.108481

Summary: A retrospective study in The Netherlands found that use of uniportal VATS has reached a plateaus in 2020 and 2021; this technique is particularly performed for the removal of early-stage tumors and has similar surgical outcomes as the other thoracoscopic approaches.

---

  Reageren op dit artikel is mogelijk na registratie.  (Login)

De gerandomiseerde DYNAMIC-studie in Australië en de Verenigde Staten evalueerde circulerend tumor DNA (ct-DNA)-analyse voor het geleiden van adjuvante chemotherapie (ACT)-keuze onder patiënten met stadium II coloncarcinoom. Patiënten werden 2:1 gerandomiseerd naar behandelkeus op geleide van ctDNA-analyse (n=302) of op basis van standaard klinisch-pathologische kenmerken (n=153). ctDNA-positieve patiënten vier of zeven weken na de chirurgie kregen ACT, terwijl ctDNA-negatieve patiënten niet behandeld werden. In 2022 is de primaire analyse van de studie gepubliceerd, die liet zien dat de ctDNA-analyse geleide benadering resulteerde in verlaagd gebruik van ACT zonder de twee-jaars recidiefvrije overleving (RFS) te compromitteren. Prof. Jeanne Tie (University of Melbourne, Australië) en collega’s publiceren nu in Nature Medicine vijf-jaars uitkomsten van de studie.¹


De mediane duur van follow-up op het moment van de nu gepubliceerde analyse was 59,7 maanden. De vijf-jaars RFS-percentages waren 88% in de ctDNA-analyse geleide groep en 87% in de standaard-managementgroep. De vijf-jaars overall survival percentages waren 93,8% en 93,3%. Onder de behandelde ctDNA-positieve patiënten werd ctDNA-klaring aan het eind van de ACT gezien in 35 van 40 patiënten (87,5%). Vijf-jaars RFS-waarschijnlijkheid was 97% onder de patiënten met ctDNA-klaring versus 0% onder de patiënten met ctDNA-persistentie (p<0,001).

De onderzoekers concluderen dat deze resultaten het gebruik van ctDNA-analyse voor het geleiden van ACT-keuze in stadium II coloncarcinoom steunen.

1.Tie J, Wang Y, Lo SN et al. Circulating tumor DNA analysis guiding adjuvant therapy in stage II colon cancer: 5-year outcomes of the randomized DYNAMIC trial. Nature Med 2025-03579-w

Summary: Five-year outcomes of the randomized DYNAMIC trial, in Australia and the USA, found that among patients with stage II colon cancer, adjuvant therapy choices based on ctDNA analysis compared with standard clinicopathological features reduced adjuvant chemotherapy use without compromising recurrence-free survival or overall survival.

---

  Reageren op dit artikel is mogelijk na registratie.  (Login)