Er zijn
toenemende aanwijzingen voor impact van sommige auto-immuunziekten op het
risico van maligniteiten van het spijsverteringssysteem. Onderzoekers van de
Universität Augsburg (Duitsland) hebben een systematisch overzicht en
meta-analyse uitgevoerd van de associaties van coeliakie (CD), systemische
lupus erythematodes (SLE), multiple sclerose (MS), en type 1 diabetes (T1D) met
het risico van deze maligniteiten. Dr. Dennis Freuer en collega’s publiceren de analyse in eClinicalMedicine.1In de literatuur tot en met 2 mei 2025 vonden de onderzoekers 47 voor het onderwerp relevante studies met laag (n=2), matig (n=5), of hoog (n=40) risico van bias. De studies hadden tezamen meer dan anderhalf miljoen deelnemers. De figuur toont de resultaten van de analyse (rode en groene driehoeken staan voor positieve respectivelijk negatieve associaties; de grootte van de driehoeken staat voor de log RR). CD, SLE, en T1D waren positief geassocieerd met pancreas, slokdarm, colon, lever, en hepatobilliaire maligniteiten, en T1D was positief geassocieerd met maag- en colorectaalcarcinoom. De sterkst voor bias gecorrigeerde associatie werd gezien tussen CD en maligniteit van de dunne darm (RR 4,19; 95%-bti 2,71-6,50). MS was invers geassocieerd met het risico van pancreas-, slokdarm-, en colorectaalcarcinoom.
De onderzoekers concluderen dat de analyse nieuwe inzichten levert in de associatie tussen auto-immuunziekten en het risico van maligniteiten van het spijsverteringssysteem.
1.Reizner J, Fischer S, Linseisen J et al. Evaluating the risk of digestive system cancer in autoimmune disease patients: a systematic review and meta-analysis focusing on bias assessment. eClinMed 2025.103410
Summary: Systematic review and meta-analysis of 47 studies found evidence for digestive system cancer risk related to autoimmune diseases, adjusting for multiple sources of bias.
Reageren op dit artikel is mogelijk na registratie. (Login)
De
incidentie van intrahepatisch cholangiocarcinoom (iCCA) neemt wereldwijd toe.
Een Zweden-brede retrospectieve cohortstudie heeft de associatie van
sociaal-economische status met incidentie, behandeling, en overleving van iCCA
geïnventariseerd. Dr. Juan Vaz (Universiteit van Gothenburg) en collega’s 
De
multinationale fase 3-studie MONARCH 2 randomiseerde CDK4/6-naïeve patiënten
met HR-positief HER2-negatief gevorderd mammacarcinoom (HR+ HER2- aBC) en
progressie op endocriene therapie 2:1 naar abemaciclib plus fulvestrant of
placebo plus fulvestrant. In 2017 is 
Neoadjuvante
chemo-immuuntherapie verlaagt het risico van recidief en verbetert de
overleving onder patiënten met vroeg-stadium triple-negatief mammacarcinoom
(TNBC). Nadat recidief is vastgesteld is de prognose van de patiënten slecht.
Een gepoolde analyse van vijf klinische studies heeft timing van recidief na
neoadjuvante chemo-immuuntherapie voor TNBC geïnventariseerd. Dr. Giampaolo
Bianchini (San Raffaele Ziekenhuis, Milaan) en collega’s 
De
introductie van neoadjuvante immuuncheckpointremmers heeft de oncologische
uitkomsten van de behandeling van niet-metastatisch niet-kleincellig
longcarcinoom sterk verbeterd, maar de onderliggende veranderingen in de
immuun-microömgeving van de tumoren zijn niet goed bekend. De fase 2-studie
NEOMUN van het Academisch Ziekenhuis Heidelberg heeft de impact van neoadjuvant
pembrolizumab op pathologische respons in patiënten met resectabel NSCLC
geïnventariseerd. Prof. Martin Eichhorn en collega’s 
De
Nederlandse multicenter fase 3-studie FLAME randomiseerde patiënten met intermediair-
of hoog-risico gelokaliseerd prostaatcarcinoom naar external beam radiotherapy
met of zonder focal boost naar de intraprostatische tumorlesie(s). In 2021 is 
In de
Verenigde Staten wordt screening op colorectaalcarcinoom (CRC) sinds 2018
aanbevolen voor gemiddeld-risico personen vanaf de leeftijd van 45 jaar. Een
gerandomiseerde studie in het UCLA Health systeem heeft vier verschillende
outreach-strategieën voor deze screening onder personen in de leeftijd van 45
tot 50 jaar vergeleken. Dr Folasade May (University of California Los Angeles)
en collega’s 
De American
Cancer Society en de US Preventive Services Task Force verlaagden in 2018
respectievelijk 2021 de aanbevolen leeftijd voor het starten van screening op
colorectaalcarcinoom (CRC) van 50 naar 45 jaar. Een analyse van de
SEER-database heeft de incidentie van CRC in personen jonger dan 55 jaar voor
en na deze verlaging geïnventariseerd. Dr. Elizabeth Schafer (American Cancer
Society, Atlanta GA) en collega’s 
